آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

آیه 6 سوره لقمان درباره «نضر بن حارث» نازل شده است؛ او که برای تجارت به «ایران» سفر مى کرد، مى گفت: اگر «محمّد» براى شما سرگذشت «عاد و ثمود» را نقل مى کند، من داستان هاى «رستم و اسفندیار»، و اخبار «کسرى» و سلاطین عجم را باز مى گویم! برخی دور او را گرفته، استماع قرآن را ترک مى کردند. و یا درباره مردى نازل شده که کنیز خواننده اى را خریدارى کرده بود، شب و روز براى او خوانندگى مى کرد و او را از یاد خدا غافل مى ساخت.

در آیه (6) سوره «لقمان» می خوانیم: «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللّه بِغَیْرِ عِلْم وَ یَتَّخِذَها هُزُواً أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ»؛ (و بعضى از مردم سخنان بیهوده را مى خرند تا مردم را از روى نادانى از راه خدا گمراه سازند و آیات الهى را به استهزا گیرند؛ براى آنان عذابى خوارکننده است).
شأن نزول:
بعضى از مفسران گفته اند: آیه مورد بحث، درباره «نضر بن حارث» نازل شده است.
او مرد تاجرى بود که به «ایران» سفر مى کرد، و در ضمن، داستان هاى «ایرانیان» را براى «قریش» بازگو مى نمود، مى گفت: اگر «محمّد» براى شما سرگذشت «عاد و ثمود» را نقل مى کند، من داستان هاى «رستم و اسفندیار»، و اخبار «کسرى» و سلاطین عجم را باز مى گویم!، آنها دور او را گرفته، استماع قرآن را ترک مى گفتند.(1)
بعضى دیگر گفته اند: این قسمت از آیات، درباره مردى نازل شده که کنیز خواننده اى را خریدارى کرده بود، شب و روز براى او خوانندگى مى کرد و او را از یاد خدا غافل مى ساخت.(2)
مرحوم «طبرسى» مفسر بزرگ، بعد از ذکر این شأن نزول، مى گوید:
حدیثى که از پیامبر(صلى الله علیه وآله) در این زمینه نقل شده، شأن نزول فوق را تأیید مى کند؛ چرا که آن حضرت(صلى الله علیه وآله) فرمود: «لایَحِلُّ تَعْلِیْمُ الْمُغَنِّیاتِ وَ لا بَیْعُهُنَّ، وَ أَثْمانُهُنَّ حَرامٌ وَ قَدْ نَزَلَ تَصْدِیْقُ ذلِکَ فِى کِتابِ اللّه تَعالى: «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْتَرِى لَهْوَ الْحَدِیْثِ...»»؛ (آموزش دادن کنیزان خواننده، و خرید و فروش آنها حرام است و درآمدى که از این راه به دست مى آید نیز حرام است، گواه این مطلب چیزى است که خداوند در کتابش فرموده: «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْتَرِى لَهْوَ الْحَدِیْثِ...»).(3)، (4)