آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

آغاز سوره مطففین، هشدار به کم فروشان است؛ سپس عدم ایمان به رستاخیز را سرچشمه گناهان بزرگ دانسته؛ در ادامه سرنوشت «فجّار» و «نیکوکاران» بیان شده و در پایان به استهزاى کافران نسبت به مؤمنان و معکوس شدن این کار در قیامت اشاره شده است.

در این که این سوره در «مکّه» نازل شده یا در «مدینه»؟ در میان مفسران گفتگو است.
شأن نزول آیات آغاز این سوره نشان مى دهد که درباره کم فروشان سخن مى گوید، و ناظر به افرادى است که در «مدینه» به این کار کثیف مشغول بودند.
ولى، لحن دیگر آیات این سوره شباهت زیادى با سوره هاى «مکّى» دارد که در آیاتى کوتاه و پر طنین از رستاخیز و حوادث قیامت خبر مى دهد.
مخصوصاً آیات اواخر این سوره که بیانگر استهزاى کفار نسبت به مسلمانان است، تناسب زیادى با محیط «مکّه» دارد که مؤمنان در اقلیت بودند و کفار در اکثریت قاطع.
و شاید به همین دلیل است که: بعضى، قسمتى از سوره را «مکّى» و قسمتى را «مدنى» مى دانند، اما روى هم رفته این سوره، به سوره هاى «مکّى» شبیه تر است.
به هر حال، بحث هاى این سوره بر پنج محور دور مى زند:
1 ـ هشدار و تهدید شدیدى نسبت به کم فروشان.
2 ـ اشاره به این مطلب که گناهان بزرگ از عدم ایمان راسخ به رستاخیز، سرچشمه مى گیرد.
3 ـ بخشى از سر نوشت «فجّار» در آن روز بزرگ.
4 ـ قسمتى از مواهب عظیم و نعمت هاى روح پرور نیکوکاران در بهشت.
5 ـ اشاره اى به استهزاى جاهلانه کافران، نسبت به مؤمنان، و معکوس شدن این کار در قیامت.(1)