آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

 این آیات درباره على(ع) و جمعى از مؤمنان مانندعمار، صهيب، خباب، بلال، و ساير فقراى مؤمنين نازل شد که مورد استهزای کفار مکه  قرار گرفتند.

در آیات (29 ـ 36) سوره «مطفّفین» می خوانیم: «إِنَّ الَّذِینَ أَجْرَمُوا کانُوا مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا یَضْحَکُونَ * وَ إِذا مَرُّوا بِهِمْ یَتَغامَزُونَ * وَ إِذَا انْقَلَبُوا إِلى أَهْلِهِمُ انْقَلَبُوا فَکِهِینَ * وَ إِذا رَأَوْهُمْ قالُوا إِنَّ هؤُلاءِ لَضالُّونَ * وَ ما أُرْسِلُوا عَلَیْهِمْ حافِظِینَ * فَالْیَوْمَ الَّذِینَ آمَنُوا مِنَ الْکُفّارِ یَضْحَکُونَ * عَلَى الاَْرائِکِ یَنْظُرُونَ * هَلْ ثُوِّبَ الْکُفّارُ ما کانُوا یَفْعَلُونَ»؛ (بدکاران [در دنیا] پیوسته به مؤمنان مى خندیدند. * و هنگامى که از کنارشان مى گذشتند آنان را با اشاره مسخره مى کردند. * و چون به سوى خانواده خود باز مى گشتند مسرور و خندان بودند. * و هنگامى که آنها را مى دیدند مى گفتند: «اینها گمراهانند»! * در حالى که هرگز مأمور مراقبت و متکفل آنان [مؤمنان] نبودند. * ولى امروز مؤمنان به کفار مى خندند. * در حالى که بر تخت هاى آراسته بهشتى نشسته و [به سرنوشت شوم آنها] مى نگرند! * آیا [با این حال] کافران پاداش اعمال خود را گرفتند؟)
شأن نزول:
مفسران براى این آیات، دو شأن نزول نقل کرده اند:
نخست این که: روزى على(علیه السلام) و جمعى از مؤمنان از کنار جمعى از کفار «مکّه» گذشتند، آنها به على(علیه السلام) و مؤمنان خندیدند و استهزاء کردند، آیات فوق نازل شد و سرنوشت این گروه کافر استهزاء کننده را در قیامت روشن ساخت.
«حاکم ابوالقاسم حسکانى» در «شواهد التنزیل» از «ابن عباس» چنین نقل مى کند: «منظور از «إِنَّ الَّذِینَ أَجْرَمُوا» منافقان قریش و منظور از «الَّذِینَ آمَنُوا» على بن ابیطالب(علیه السلام) و یاران او است».(1)
دیگر این که: آیات فوق درباره افرادى همچون «عمّار»، «صُهَیب»، «خبّاب»، «بلال»، و سایر فقراى مؤمنین که مورد استهزاء مشرکان قریش همچون «ابوجهل»، «ولید بن مغیره»، و «عاص بن وائل»، واقع مى شدند، نازل شده.(2)
جمع میان این دو شأن نزول نیز کاملاً ممکن است.(3)