آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پیامبر(ص) بعد از فتح  مکّه کلید کعبه را ازعثمان بن طلحه که کلیددار کعبه بود گرفت تا درون کعبه را از بت ها پاک سازد. عباس عموى پیامبر(ص) تقاضا کرد که پیامبر مقام کلیددارى بیت اللّه را به او بسپارد پیامبر(ص) قبول نکرد و کلید را به عثمان برگرداند درحالیکه آیه فوق را تلاوت می نمود.

در آیه (58) سوره «نساء» می خوانیم: «إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الاَْماناتِ إِلى أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللّهَ نِعِمّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللّهَ کانَ سَمیعاً بَصیراً»؛ (خداوند به شما فرمان مى دهد که امانت ها را به صاحبانش بدهید! و هنگامى که میان مردم داورى مى کنید به عدالت داورى کنید، خداوند اندرزهاى خوبى به شما مى دهد. خداوند شنوا و بیناست).
شأن نزول:
در «تفسیر مجمع البیان» و بعضى دیگر از تفاسیر اسلامى نقل شده: این آیه زمانى نازل گردید که پیامبر(صلى الله علیه وآله) با پیروزى کامل وارد شهر «مکّه» گردید، «عثمان بن طلحه» را که کلیددار خانه کعبه بود احضار کرد، کلید را از او گرفت تا درون خانه کعبه را از وجود بت ها پاک سازد.
«عباس» عموى پیامبر(صلى الله علیه وآله) پس از انجام این مقصود، تقاضا کرد: پیامبر(صلى الله علیه وآله) با تحویل کلید خانه خدا به او، مقام کلیددارى بیت اللّه را که در میان عرب یک مقام برجسته و شامخ بود، به او بسپارد (گویا عباس میل داشت از نفوذ اجتماعى و سیاسى برادرزاده خود به نفع خویش استفاده کند).
ولى پیامبر(صلى الله علیه وآله) بر خلاف این تقاضا پس از تطهیر خانه کعبه از لوث بت ها در خانه را بست و کلید را به «عثمان بن طلحه» تحویل داد، در حالى که آیه مورد بحث را تلاوت مى نمود: «إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الأَماناتِ إِلى أَهْلِها..».(1)، (2)، (3)