آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این آیات درباره کسانی نازل شد که هرگاه مى خواستند همسرخود را طلاق دهند و ازدواج جدیدى کنند طبق رسم جاهلیت، براى فرار از پرداخت مهر، همسر خود را به اعمال منافى عفت متهم مى کردند و بر او سخت مى گرفتند، تا مهر خویش را بپردازد و طلاق گیرد و همان مهر را براى همسر دوم قرار مى دادند.

در آیات (20 ـ 21) سوره «نساء» می خوانیم: «وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْج مَکانَ زَوْج وَ آتَیْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَیْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبیناً * وَ کَیْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى بَعْضُکُمْ إِلى بَعْض وَ أَخَذْنَ مِنْکُمْ میثاقاً غَلیظاً»؛ (و اگر تصمیم گرفتید که همسر دیگرى به جاى همسر خود انتخاب کنید، و مال فراوانى [به عنوان مهر] به او پرداخته اید، چیزى از آن را پس نگیرید! آیا براى باز پس گرفتن مهر زنان، به تهمت و گناه آشکار متوسل مى شوید؟! * و چگونه آن را باز پس مى گیرید، در حالى که شما با یکدیگر تماس و آمیزش کامل داشته اید؟! و [از این گذشته] آنها [هنگام ازدواج] از شما پیمان محکمى گرفته اند).
شأن نزول:
پیش از اسلام، رسم بر این بود: اگر مى خواستند همسر سابق را طلاق گویند و ازدواج جدیدى کنند، براى فرار از پرداخت مهر، همسر خود را به اعمال منافى عفت متهم مى کردند و بر او سخت مى گرفتند، تا حاضر شود مهر خویش را که معمولاً قبلاً دریافت مى شد بپردازد و طلاق گیرد، و همان مهر را براى همسر دوم قرار مى دادند.
آیه فوق به شدت از این کار زشت جلوگیرى کرده وآن را مورد نکوهش قرارمى دهد.(1)، (2)