آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

اصحاب سبت گروهی از یهودیان بودند که با دستور خدا درباره نهی از ماهی گرفتن در روز شنبه مخالفت کردند. بر اساس روایات آنها ابتدا به سراغ حیله شرعی رفتند و با حفر حوضچه هایی کنار دریا یا به دریا انداختن قلاب در روز شنبه و صید آنها در روز بعد با این قانون مخالفت کردند و بعد به خاطر کوچک شمردن گناه، کم کم آن را به صورت علنی انجام می دادند.

 در این که این جمعیت، قانون شکنى را از کجا شروع کردند؟ در میان مفسران گفتگو است:
از بعضى از روایات چنین استفاده مى شود: نخست دست به حیله به اصطلاح شرعى زدند، یعنى در کنار دریا حوضچه هائى ترتیب دادند و راه آن را به دریا گشودند، روزهاى شنبه راه حوضچه ها را باز مى کردند، و ماهیان فراوان همراه آب وارد آنها مى شدند.
اما به هنگام غروب که مى خواستند به دریا بازگردند، راهشان را محکم مى بستند، و در روز یکشنبه شروع به صید آنها مى کرده مى گفتند:
خداوند به ما دستور داده است: صید ماهى نکنید، ما هم صید نکرده ایم بلکه تنها آنها را در حوضچه ها محاصره نموده ایم!
بعضى از مفسران گفته اند: آنها روز شنبه قلاب ها را به دریا مى افکندند، و روز بعد آن را از دریا بیرون مى کشیدند و به این وسیله صید ماهیان را مى نمودند.
و از بعضى از روایات دیگر برمى آید که: آنها بدون هیچ حیله اى با بى اعتنائى کامل روزهاى شنبه، مشغول صید ماهى شدند.
ولى ممکن است، همه این روایات صحیح باشد به این ترتیب که: در آغاز از طریق حیله به اصطلاح شرعى ـ به وسیله کندن حوضچه ها و یا انداختن قلاب ها ـ کار خود را شروع کردند، این کار، گناه را در نظر آنها کوچک و آنان را در برابر شکستن احترام روز شنبه جسور ساخت، کم کم روزهاى شنبه علناً و بى پروا به صید ماهى مشغول شدند و از این راه مال و ثروت فراوانى فراهم ساختند.(1)