اصل مشروعيّت تأديب نزد فقهای ما به قدرى روشن بوده كه نيازى به بحث از آن نمى ديدند. برخی از کلمات فقها در این زمینه از این قرار است: امام خمينى(ره) می فرماید: «ظاهر آن است كه مقدار تأديب بستگى به نظر تأديب كننده دارد. گاه مصلحت اقتضا مى كند كه كمتر از ده ضربه تازيانه زده شود، و گاه مقتضاى مصلحت مقدار بيشترى است. ولى به هر حال تجاوز از آنچه مصلحت اقتضا مى كند جايز نيست». ابن قدامه از فقهاى عامّه مى گويد: «معلّم حق دارد شاگردانش را به منظور تأديب بزند».

امر به معروف و نهى منکر سه مرحله دارد: 1- مرحله درونى و انكار باطنى یعنی اين كه از ديدن كارهاى خلاف، يا ترك كارهاى خوب، قلباً ناراحت و متأثّر شود. 2- مرحله برونى و اعتراض گفتارى؛ در اين مرحله آثار تنفّر انسان از انجام يك كار زشت، يا ترك يك كار زيبا و واجب، از چهره و حركات فراتر رفته، و بر زبان نيز جارى مى گردد. 3- مرحله عملى و فعلى؛ اين مرحله خود بر دو قسم است: نخست اقدام فيزيكى و تنبيه بدنى كه به حدّ جراحت يا قتل نرسد. ديگر، ضرب و تنبيه بدنى كه منتهى به جراحت يا مرگ گردد.