جایگاه «حرص» در مباحث اخلاقی

آيا صفت «حرص» و حريص بودن هميشه و در همه جا مذموم است؟

حرص به معناى علاقه زیاد به چيزى است. اگر حرص در امور دنیوی باشد مذموم است؛ قرآن یهود را به همین خاطر مذمت می کند و می فرماید: «مى يابى آنها را حريص ترين مردم به زندگى دنيا». ولی اگر حرص به امور معنوی، علم و رستگارى خود و جامعه باشد، خوب است. چرا که خداوند پیامبر(ص) را حریص بر هدایت مردم معرفی می کند: «رسولی که حريص است بر اسلام آوردن و هدايت شما».

منظور از صفت «نرم خوئي» متقين

منظور از «نرم خوئي» كه از اوصاف متقين شمرده شده است چیست؟

امام علي(ع) مي فرمايد: «متقین نرم خو و دورانديشند». آنها مصداق آیه «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ» بوده و در امور دنيوى و اجتماعى با مردم با نرمى برخورد می کنند. قرآن رمز موفقیت پیامبر(ص) را نرم خویی ایشان دانسته و حتی به موسی(ع) و برادرش دستور می دهد با «قول لین» با فرعون صحبت کنند. البته باید دانست که نرم خویی اگر از روی تواضع باشد پسندیده است؛ ولی نرمی از سر ترس و در مقابل دشمن مردود است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام لِلفُضَيل :

تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ فَقالَ: نَعَمْ، قالَ: اِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ اُحِبُّها فاءَحْيُوا اَمْرَنا، فَرَحِمَ اللّهُ مَنْ اَحْيى اَمْرَنا.

وسائل الشيعه ، ج 10، ص 392