بر اساس روایات، «مرتدّ» به دو قسم فطری و ملی تقسیم می شود. مانند این روایت که علی بن جعفر از برادرش امام کاظم(ع) درباره حکم مسلمانی که مسیحی شده سؤال کرد، که حضرت فرمودند: «کشته می شود و او را توبه نمی دهند». سپس درباره شخصی مسیحی سوال کرد که اسلام آورده، اما از اسلام برگشته است؟ حضرت فرمودند: «توبه داده می شود، اگر برگشت[او را رها کنید] و در غیر این صورت باید کشته شود». همچنین شهید ثانی می گوید: «مرتدّ بر دو قسم است: فطری و ملّی، مرتدّ فطری کسی است که بر اسلام متولد شده و از آن خارج شده است».

قرآن در آیات مختلف حرف ها و اعمال برخی صحابه را نقد کرده و در برخى از آیات، گروهى را مى ستاید. در آیه 144 سوره آل عمران، واقعه اُحد مقدمه و هشدارى براى پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) بود و مردم را خبر داد و توبیخ کرد که اگر پیامبر(ص) بمیرد یا کشته شود، از دین بر مى گردند. این آیه خبر مى دهد که بازگشت از دین پس از رحلت پیامبر(ص)، امکان دارد. پس آیا مى توان کسانى را که چنین احتمالى در باره آنان مى رود، به عدالت کامل که هم مرز با عصمت است توصیف کرد؟