واژه «خَلق» هم به معناى ايجاد و ابداع چيزى براى نخستين بار و بدون پيشينه است، که این معنی به خداوند اختصاص دارد و بر اين اساس فرمود: «ألا لَه الْخَلْقُ وَ الأمْرُ».  همچنین به معناى ابداع و ايجاد صورتى با تركيب خاص و ساختگى است و اين معنايى است عام و فراگير که به همه نسبت داده می شود؛ خداوند خود از زبان عيساى مسيح(ع) مى فرمايد: «أَنِّى أَخْلُقُ لَكُم مِّنَ الطِّينِ كَهَيْـَةِ الطَّيْرِ...».  پس  واژه «خلق» در سخن عرب به دو معنى است: يكى به معناى «نخستين ايجاد» و ديگرى به معناى «تقدير و ساختن». عبارت «أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ»، يعنى «أحسن المقدّرين».

در آیه «اِنَّكَ لَعَلى خُلُق عَظيمُ»، «خُلُق» بر وزن افق، مفرد است، و با «خُلْق» بر وزن قفل هم معنى می باشد. راغب در مفردات، «خُلُقْ» و «خَلْقْ» را دارای ریشه مشترک دانسته، منتها «خَلْق» به صفات ظاهرى، و «خُلْق» و «خُلُق» به صفات درونى گفته مى شود. لکن برخی لغت شناسان دو واژه «خُلْق و خُلُق» را به دين و طبيعت و سجيّه معنی کرده و آن را صورت باطنی انسان می دانند.