امام علی(ع) قاعده اى كلّى و بسيار فراگير در مورد «حق» در فرهنگ اسلامى بیان می فرمايد و آن اینکه: «حق در مرحله بيان، از هر چيز وسيع تر است و همه از آن دفاع مى كنند، ولى در مرحله عمل از هر چيز سخت تر و پيچيده تر است؛ چرا كه حق به نفع كسى جريان نمى يابد، مگر اينكه در برابر آن حقى به گردن او قرار مى گيرد و مسئوليتى براى او به وجود مى آورد و حق بر گردن كسى نمى آيد مگر اينكه به نفع او حقى بر ديگرى خواهد بود».

از اهل بيت(ع) آثار علمي زيادي برجاي مانده؛ ازجمله: 1- كتاب علي(ع)، 2- نهج البلاغه، 3- صحیفه سجادیه، 4- رسالة الحقوق، 5- رساله امام رضا(ع) در فرایض و سنن، 6- رساله امام هادى(ع)، 7- چهارصد کتاب از چهارصد نویسنده که محتواى آنها به کتاب هاى عمده اى که در دوره هاى بعد به دست علماى شیعه تألیف شد منتقل شده است.

یکی از ابعاد مبارزاتی امام سجاد(ع)، نشر احکام اسلام و تبیین مباحث تربیتی و اخلاقی در برابر مفاسد عصر خویش بود. رسالة الحقوق، مجموعه ای از تعالیم تربیتی واخلاقی است که وظایف گوناگون انسان را در برابر خداوند، نسبت به خویش و دیگران بیان نموده است. همانند: حقّ خدا، حقّ شکم، حقّ صدقه، حقّ فرزند و ... .