مفهوم واقعى «قضا و قدر» اين نيست كه سرنوشت هر انسان از نظر سعادت و شقاوت از پيش تعيين شده باشد، سرنوشتى حتمى و غير قابل تغيير؛ که در این صورت شبهه مخالفت با عدل پدید می آید. بلکه قضا و قدر الهى اشاره به قانون عليت دارد؛ يعني خدا مقدّر كرده افرادى كه سعى و تلاش می كنند موفق شوند و افراد سست ناموفق، مطيعان، سعادتمند و عاصيان بدبخت، ملت هاى متحد پيروز و آنها كه راه تفرقه را مى پويند مغلوب شوند. و مسلّماً چنين تفسيری از قضا و قدر کاملا با مسأله عدل الهى هماهنگ است.

گرچه صفت «عدل» نیز یکی از صفات فعل خداست؛ ولی اهميت و پررنگ شدنش به خاطر نزاع شديدي بود كه ميان اشاعره با شيعه و معتزله درباره آن درگرفت و این بحث باعث شد تا معتزله و شيعه به عدليه مشهور شده و كم كم اصل عدالت در كنار امامت جزو مشخصات مذهب شيعه قرار بگيرد. ضمن اینکه بسيارى از صفات فعل خدا در حقيقت به ريشه عدل باز مى گردد و اصولا با توجه به مفهوم گسترده عدل که شامل عدالت اعتقادى، اخلاقي و اجتماعى مي شود زيبنده است چنين اصل اعتقادى به عنوان يكى از اركان اسلام معرفى شود.

یکی از اصول عقائد شیعه «عدل» است که از صفات خدا نيز می باشد. عدالت به این معناست که خداوند نسبت به هيچ كس ظلم و ستم نمى كند و كارى را كه عقل سليم آن را قبيح بشمارد انجام نمى دهد؛ اما معتزله و اشاعره راه افراط و تفریط را پیموده اند. به اعتقاد اشاعره، عقل ما مطلقاً قادر به درك خوب و بد نيست و در اين مسئله بايد تنها از قوانين آسمانى الهام گرفت و به اعتقاد معتزله، حاكم مطلق در اين گونه مسائل تنها عقل است و نقش شرع تنها ارشاد و راهنمايى به حكم عقل و تأكيد آن است.