این ادّعا آنقدر بی اساس است که حتی بزرگان اهل سنت در آن دچار تردید شده اند؛ دکتر احمد محمود صبحی می گوید: آیا می شود باور کرد پیامبر(ص) مردم را بدون تعیین رهبر و خلیفه بعد از خود رها کند؟ واگر بر فرض چنین باشد آیا به ذهن کسی خطور نکرد که از پیامبر(ص) سؤال کند جایگزین تو، و رهبر آینده چه کسی خواهد بود؟
ابن ابی الحدید می گوید: در شگفتم که آنان از چگونگی تجهیز پیامبر(ص) و طریقه کفن و دفن ایشان سؤال می کنند، اما در مورد خلافت بعد از پیامبر(ص) سؤال نمی کنند و من نمی دانم در این رابطه چه بگویم؟

بنابر تحلیل برخی علما، گسیل داشته شدن ابوبکر و عمر و سایر صحابه با سابقه به لشکر اسامه از سوی حضرت رسول به این خاطر بوده که ایشان می خواستند با خالی شدن مدینه از مدعیان، در صورت رحلتشان، حضرت علی مشکلی برای آغاز خلافت نداشته باشد. ابن ابی الحدید این تحلیل را منافی اطلاع مطلق پیامبر از حوادث آینده می داند. در پاسخ باید گفت پیامبر در این مورد نیز مثل بسیاری از مسائل دیگر بر اساس تدبیر بشری عمل کرده اند.