به اعتقاد برخی مفسران و مورّخان، «ذوالقرنین» همان «اسكندر مقدونی» است؛ چراکه در میان حكمرانان جهان، بر اساس آنچه تاریخ به ثبت رسانده، كسى با این خصوصیات به جز اسكندر یونانى یافت نمى شود. برخی نیز معتقدند که دو اسكندر وجود داشته است: یكى رومى و دیگرى یونانى مقدونى؛ و از قتاده روایتى آورده اند كه اسكندر همان ذو‌القرنین است و پدرش نخستین قیصر رم و از فرزندان سام، پسر نوح بوده است. اما ذو‌القرنین دوم، اسكندر، پسر فیلیپس و از نسل اسحاق مى‌باشد.
برخی هم هردو نظر را باطل می‌دانند و می گویند: اسكندر مقدونى فردى خودكامه بوده و زندگى كوتاهش را در غرور و سرمستى گذرانیده؛ به طوری که ناز و نعمت و قدرت، او را از خود بى خود كرده و راه برترى جویى، فسادكارى و ویرانگرى را در زمین پیش گرفت و كوشید تمدنها، فرهنگها و پایه‌هاى مذاهب را نابود كند. او در خودستایى به مرتبه‌اى رسید كه ادعا كرد فرزند «جوبه» خداست و مردم را به پرستش خود فراخواند.

ابن ابى الحديد می گوید: هنگامى که على(ع) رحلت نمود، عبدالله بن عباس به مردم گفت: علي(ع) جانشينى از خود بجا گذارده، اگر دعوت او را اجابت مى کنيد نزد شما آيد، گفتند: بلکه نزد ما بيايد، حسن(ع) وارد شد، پس مردم با حضرت بيعت کردند...همچنين هيثم بن عدى، مسعودى، ابوالفرج و ديگران نقل کرده اند: على بن ابى طالب(ع) امر خلافت را به حسن(ع) واگذار نمود.

ابوالحسن مسعودی به عنوان یکی از علمای شافعی مذهب اهل سنت حضرت علی(ع) را دارای همه فضائل اصحاب پیامبر مانند سبقت در ایمان و جهاد، علم به قرآن و تنزیل، ورع، زهد، قضاوت و... می داند و نیز ویژگی هایی اختصاصی برای آن حضرت می شمارد مانند: برادری پیامبر خدا، مقایسه ایشان با هارون نسبت به موسی، حدیث غدیر و... .

شعبه، مسعودى، حجاج بن ارطاة و گروهى از این طبقه، از او حدیث فرا گرفته اند. ابن معین، احمد عجلى و غیر این دو او را توثیق کرده اند. ذهبى رمز بخارى و مسلم را در کنار نام او قرار داده و مى توان احادیث او را در صحیح بخارى ملاحظه نمود.