آيات قرآن در زمينه نزديك بودن خدا به ما به چهار دسته تقسيم مي شود: دسته‏ اي از آيات، دلالت بر اصل قرب مي كند كه خداي سبحان به ما نزديك است. دسته ديگر، آياتي كه دلالت مي كند بر اينكه، خداي سبحان با اقرب بودني نسبي به انسان از ديگران نزديكتر است. دسته سوم، آياتي كه دلالت دارد خداي سبحان به انسان، از رگ حيات او نيز نزديكتر است. دسته چهارم، آياتي است كه مي گويد: خداي سبحان به انسان از خود انسان هم نزديكتر است.

در معنای لغوی«ولایت» (به کسر و فتح واو)، این موارد ذکر شده: نزدیکی، نصرت، متکفل شدن امر دیگری، مالک شدن شدن بر چیزی و قیام کردن بر آن و امارت و سلطنت. علامه طباطبایى در معناى اصطلاحى«ولایت» مى فرماید: اصل معناى ولایت، برداشته شدن واسطه اى است که بین دو چیز حائل شده باشد، به طورى که بین آن دو، واسطه اى باقى نماند. سپس براى نزدیکى چیزى به چیز دیگر به صورت: قرب نَسَبى، مکانى، منزلتى و... به کار گرفته شده است؛ به همین مناسبت بر هر یک از دو طرف وَلایت، ولىّ گفته مى شود.