در طول تاریخ، خطّاطان بزرگی در زيبايى قرآن و تكميل خط آن سهیم بوده اند. نخستين كسى كه در مسیر تكميل كتابت مُصحف و زيبايى خطِ آن قدم برداشت، «خالد بن ابى الهياج» از اصحاب امام علي(ع) بود که به خوشنويسى و داشتن خط زيبا معروف بوده است. خطّاطان تا اواخر قرن سوم هجرى مُصحف ها را با خط كوفى مى نوشتند؛ اما در ادامه، خط زيباى نسخ جاى خط كوفى را گرفت. لذا اولين مُصحف به خط نسخ، به دست «محمّد بن على بن الحسين بن مقله» نوشته شد. سپس در قرن هفتم، خط نسخ عربى توسط «ياقوت بن عبدالله موصلى» به حدّ اعلاى كمال خود رسيد.

پيش از ظهور اسلام، اعراب با خط و كتابت آشنا نبودند؛ زیرا اشتغالاتی از قبیل كوچ كردن و جنگ و غارت، آنان را از تفكّر درباره صنايع و از جمله كتابت باز مى داشت؛ اما برخى از اعراب بواسطه تجارت با شام و عراق، رفته رفته خط و كتابت را از آنان به عاريت گرفته و با خط نبطى و يا سريانى آشنا شدند، از خط نبطى، خط نسخ، و از خط سريانى، خط كوفى پدید آمد، و عرب ها هر دو خط را در نوشته هاى مهم، مانند قرآن و حديث به كار گرفتند؛ اما در ادامه، خط کوفی سیر قهقرایی داشت، و از آن پس مُصحف ها با خط نسخ نوشته می شد.

مورّخان در تعداد نسخه های عثمانی اختلاف دارند. «ابن ابى داود» تعداد آنها را شش نسخه دانسته، در حالی که «يعقوبى» دو نسخه ديگر را بر اين تعداد اضافه كرده ‌است؛ اما پس از گذشت زمانى طولانى، تغييرات و دگرگونى هايى در اين مُصحف ها به وجود آمد مانند نقطه گذاری، علامت گذاری و در نهایت نوشتن قرآن با خط نسخ زیبای عربی و دیگر خطوط متداول كه اين تغييرات به تدريج مُصحف هاى اوليه را كه در زمان عثمان نوشته شده بود، به دست فراموشى سپرد و رفته رفته اثرى از آنها باقى نماند.