آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن گفتگوي ميان «اصحاب اعراف» و دوزخيان را اين چنين به تصوير كشيده است: «اصحاب اعراف، مردانى [از دوزخيان] كه [آنها را] از سيمايشان مى شناسند صدا مى زنند و مى گويند آنچه گردآورى كرديد و آنچه را مايه برترى جويى بر ديگران قرار مى داديد شما را بى نياز نساخت [و در عذاب الهى گرفتار شديد]» و در جاي ديگر اصحاب اعراف دوزخى ها را مخاطب ساخته مى گويند: «آيا اينها همان كسانى نيستند كه شما سوگند ياد كرديد هرگز مشمول رحمت الهى نمى شوند؟!». سپس در همين حال رو به ضعفاى مؤمنين كرده اظهار مى دارند: «برويد و وارد بهشت شويد».

درباره گفتگوي ميان «اصحاب اعراف» و «دوزخيان»، خداوند در سوره «اعراف» آیه 48 مى فرمايد: (اصحاب اعراف، مردانى [از دوزخيان] كه [آنها را] از سيمايشان مى شناسند صدا مى زنند و مى گويند آنچه [از مال و ثروت و زن و فرزند] گردآورى كرديد و آنچه را مايه برترى جويى بر ديگران قرار مى داديد شما را بى نياز نساخت [و در عذاب الهى گرفتار شديد])؛ «وَ نَادَى اَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالاً يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيمَاهُمْ قَالُوا مَا اَغْنَى عَنْكُمْ جَمْعُكُمْ وَ مَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ». اين ملامت و سرزنش شديد از سوى اصحاب اعراف نسبت به جمعى از دوزخيان، يكى از نشانه هاى روشن مقام والاى آنهاست كه همچون فرشتگان الهى آنها را با اين شلّاق هاى ملامت و سرزنش مجازات مى كنند.
علاوه بر این در سوره «اعراف» آیه 49 باز همين والامقامانِ ساكنِ اعراف در حالى كه از يك سو اشاره به جمعى از ضعفاى مؤمنان كه بر اعراف قرار دارند مى كنند و از سوى ديگر مستكبرانِ دوزخى را مخاطب ساخته و با زبان ملامت به آنها مى گويند: (آيا اينها همان كسانى نيستند كه شما سوگند ياد كرديد هرگز مشمول رحمت الهى نمى شوند؟!)؛ «اَ هَؤُلَاءِ الَّذِينَ اَقْسَمْتُمْ لَا يَنَالَهُمُ اللهُ بِرَحْمَةٍ». سپس در همين حال رو به ضعفاى مؤمنين كرده اظهار مى دارند: (برويد و وارد بهشت شويد، نه ترسى بر شماست و نه غمى خواهيد داشت)؛ «اُدْخُلُوا الْجَنَّةَ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لَا اَنْتُمْ تَحْزَنُونَ».
اين تعبير به خوبى نشان مى دهد كه در آنجا دو گروهند؛ گروه والامقامان و گروه واماندگانِ از ضعفاى مؤمنين كه سرانجام مشمول رحمت الهى مى شوند و به امر رجال با شخصيت اصحاب اعراف به سوى بهشت روانه مى گردند.(1)

گردآوري از كتاب: پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلامية‏، تهران‏، ‏1386 شمسی‏، چاپ: نهم، ج 6، ص 551.

مطالعه کتاب: http://mk6.ir/WkLuD