آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«سَقَر»، يكي از نام هاى دوزخ است كه در اصل به معناى دگرگون شدن و ذوب شدن بر اثر تابش آفتاب است. بعضى آن را نام يكى از طبقات وحشتناك دوزخ مى دانند و كلام امام صادق(ع) را به عنوان شاهد مي آورند كه: «درّه اى است به نام سقر كه جايگاه متكبّران است و هرگاه نفس بكشد دوزخ را مى سوزاند».

در سوره «مدّثر» آيات 26 تا 29 به يكى از نام هاى دوزخ برخورد مى كنيم و آن «سَقَر» است. «قرآن» بعد از اشاره به داستان يكى از مشركان لجوج و سرسخت به نام «وليد بن مغيره» مى فرمايد: (به زودى او را وارد «سَقَر» مى كنيم * و تو نمى دانى سقر چيست؟ * [آتشى است كه] چيزى را [به حال خود] باقى نمى گذارد و نه چيزى را رها مى كند * پوست تن را به كلى دگرگون مى سازد)؛ «سَاُصْلِيهِ سَقَرَ * وَ مَا اَدْرَاكَ مَا سَقَرُ * لَا تُبْقِي وَ لَا تَذَرُ * لَوّاحَةٌ لِلْبَشَرِ».
به هر حال «سَقَر»، يكى از نام هاى دوزخ است كه در اصل از ماده «سَقْر» (بر وزن فقر) به معناى دگرگون شدن و ذوب شدن بر اثر تابش آفتاب گرفته شده است.(1)
بعضى آن را نام يكى از طبقات وحشتناك دوزخ مى دانند؛ چنانكه در حديثى از امام صادق(عليه السلام) مى خوانيم: «درّه اى است به نام سقر كه جايگاه متكبّران است و هرگاه نفس بكشد دوزخ را مى سوزاند».(2)
در «صحاح اللغه» آمده است كه «سقرات الشمس» به معناى شدت تابش آفتاب است، «يَوْمٌ مُسَقَّرٌ» به معناى روز داغ و سوزان است.
در كتاب «التحقيق» آمده كه اصل اين ماده به معناى حرارت شديدى است كه رنگ اشياء يا صفات آنها را دگرگون مى سازد؛ ولى تدريجاً اين واژه به صورت نامى از نام هاى آتش دوزخ درآمده است؛ آتشى شديد و سوزان كه همه چيز را دگرگون مى سازد.
اوصافى كه در همين آيات آمده نيز شاهد اين مدّعى است، چرا كه از يكسو مى گويد: پوست تن را به كلّى دگرگون مى كند و از سوى ديگر مى فرمايد: چيزى را به حال خود باقى نمى گذارد.(3)