آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ایشان می فرماید: «خدا را خدا را، كه عمل به احكام قرآن را فراموش ننماييد، نكند ديگران در عمل به آن بر شما پيشى گيرند». اين سخن اشاره به آن است كه نكند به تلاوت قرآن قناعت كنيد و محتوایش را به فراموشى بسپاريد. مثلاً بیگانگان در ارائه اجناس خود به بازار، صدق و امانت را رعايت كنند، ولى شما چنين نباشيد؛ يا آنها به پيمان هاى خود عمل كنند و شما راه پيمان شكنى پيش گيريد. مبادا مثل اهل کتاب شويد كه تورات و انجيل را مى خوانند؛ اما به دستورات آن عمل نمى كنند.

امام علی(عليه السلام) در بخشی از نامه 47 نهج البلاغه (وصیت نامه حضرت) سخن از قرآن به ميان مى آورد و مى فرمايد: (خدا را خدا را، كه عمل به احكام قرآن را فراموش ننماييد، نكند ديگران در عمل به آن بر شما پيشى گيرند)؛ «اللهَ اللهَ فِي الْقُرْآنِ، لايَسْبِقُكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ». اين سخن اشاره به آن است كه نكند شما تنها به تلاوت قرآن و قرائت و تجويد آن قناعت كنيد و محتواى آن را به فراموشى بسپاريد در حالى كه بيگانگانِ از اسلام، به محتواى آن عمل كنند. مثلاً آنها در ارائه اجناس خود به بازار، صدق و امانت را رعايت كنند، ولى شما چنين نباشيد؛ يا آنها به پيمان هاى خود عمل كنند و شما راه پيمان شكنى پيش گيريد. آنها در تحصيل علوم مختلف و نظم و انضباط بكوشند و شما بى اعتنا باشيد و عقب بمانيد. همان گونه كه امروز متأسفانه در بعضى از جوامع انسانى مشاهده مى كنيم كه حتى اجناس توليد شده در كشور خود را با مارك هاى بيگانگان به بازار مى فرستند و اين بدان مفهوم است كه مردم به اجناس كشورهاى خارجى اعتماد دارند؛ ولى به اجناس خودشان اعتماد ندارند. آنها پيوسته براى پيشرفت هاى علمى نهايت تلاش و كوشش را دارند در حالى كه جمع كثيرى از مسلمانان در زمانى كه آنها نهضت علمى داشتند گويا در خواب فرو رفته بودند. اين امرى است بسيار دردناك.
در حديثى آمده است كه «زياد بن لبيد» نزد پيغمبر اكرم(صلى الله عليه و آله و سلم) بود، حضرت مطلبى فرمود سپس اضافه كرد: اين موضوع هنگامى رخ مى دهد كه علم از ميان شما برچيده مى شود. زياد مى گويد: گفتيم چگونه علم برچيده مى شود در حالى كه ما قرآن مى خوانيم و فرزندان و فرزندان فرزندان ما تا روز قيامت قارى قرآن خواهند بود؟ پيغمبر اكرم(صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: واى بر تو زياد. من تو را از افراد با فضيلت مدينه مى دانستم (اين چه سخنى است كه مى گويى؟) آيا يهود و نصارا، تورات و انجيل را نمى خوانند در حالى كه به چيزى از دستورات آن عمل نمى كنند؟ (بترسيد از اينكه شما هم به همين سرنوشت گرفتار شويد).(1)
درباره اهمّيّت قرآن در خود قرآن و در روايات اسلامى تعبيرات بسيار مهمى وارد شده كه فوق تصوّر است و در خطبه هاى نهج البلاغه نيز سخنان بسيار بلند و پرمعنايى آمده است. ولى اينجا تنها به ذكر بخشى از خطبه 182 بسنده مى كنيم و آن اينكه امام اميرالمؤمنين(عليه السلام) براى از دست رفتن برادران راستينش تأسف مى خورد و آنها را اين گونه مى ستايد: «أَوِّهِ عَلَى إِخْوَانِيَ الَّذِينَ تَلَوُا الْقُرْآنَ فَأَحْكَمُوهُ وَ تَدَبَّرُوا الْفَرْضَ فَأَقَامُوهُ أَحْيَوُا السُّنَّةَ وَ أَمَاتُوا الْبِدْعَةَ دُعُوا لِلْجِهَادِ فَأَجَابُوا وَ وَثِقُوا بِالْقَائِدِ فَاتَّبَعُوهُ»(2)؛ (آه كجا رفتند برادران من آنها كه قرآن را تلاوت مى كردند و استوار مى ساختند؟ در فرايضِ قرآن تدبّر مى كردند و آن را برپا مى كردند، سنّت را زنده نگه مى داشتند و بدعت را مى ميراندند، هنگامى كه به سوى جهاد دعوت مى شدند اجابت مى كردند و به رهبر خويش اطمينان داشتند و از او پيروى مى كردند).(3)