آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در توضیح این که چرا با وجود تلاش های پیامبر(ص) در زمینه تأليف قلوب مؤمنان، خداوند آن را به خودش نسبت می دهد، باید گفت که اين تالیف قلوب معجزه ای الهى است كه خدا در اختيار پيامبرش قرار داده، زیرا رفع كينه های مردم متعصّب و لجوج عصر جاهلى و همدل کردن آنها، حتى با هزینه کردن تمام ثروت هاى زمين ممکن نبود، اما تعليمات اسلام، اخلاق پيامبر(ص) و امدادهاى الهى، غيرممكن را ممكن ساخت، و مهم ترين معجزه پيامبر(ص) به وقوع پيوست.

قرآن در آيه 63 سوره «انفال»، تأليف قلوب مؤمنان را به خداوند نسبت می دهد و می فرماید: (او همان كسى است كه تو را با يارى خود و مؤمنان تقويت كرد، و ميان دل هاى آنها الفت برقرار ساخت، اگر تمام آنچه را روى زمين است صرف مى كردى كه ميان دل هاى آنها الفت دهى، نمى توانستى، ولى خداوند در ميان آنها الفت ايجاد كرد، او توانا و حكيم است)؛ «هُوَ الَّذى اَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤمِنِينَ * وَ اَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِم لَوْ اَنْفَقْتَ ما فِى الاْرْضِ جَميِعاً ما اَلَّفْتَ بَيْنَ قُلوُبِهِمْ وَ لكِنَّ اللّهَ ألَّفَ بَيْنَهُمْ اِنَّهُ عَزيِزٌ حَكيِمٌ». همچنین در آيه 103 آل عمران، بار دیگر تالیف بین قلوب را به خدا نسبت داده است و می فرماید: «وَ اعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَ لاَ تَفَرَّقُواْ وَ اذْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاء فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا»؛ (و همگى به ريسمان خدا چنگ زنيد و پراكنده نشويد و نعمت‏ خدا را بر خود ياد كنيد آنگاه كه دشمنان [يكديگر] بوديد پس ميان دلهاى شما الفت انداخت تا به لطف او برادران هم شديد)، در حالی که پیوند بین قلوب با تلاش پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) ایجاد شد. در توضیح این مطلب، باید گفت که اين تالیف بین قلوب، معجزه ای الهى است كه خدا در اختيار پيامبرش قرار داده، وگرنه كينه ها و عداوتهاى نو و كهنه در ميان مردم متعصّب و لجوج و نادان و بى سواد عصر جاهلى به اندازه ای بود، كه هيچ قدرتى نمى توانست آنها را برطرف سازد، حتى اگر تمام ثروت هاى زمين را در اين راه هزينه مى كردند، اما تعليمات اسلام، اخلاق پيامبر(صلى الله عليه وآله) و امدادهاى الهى كار خود را كرد، و غيرممكن را ممكن ساخت، و معجزه اى عظيم، و مهم ترين معجزات پيامبر(صلى الله عليه وآله) به وقوع پيوست، و الفت را كه به معنى اجتماع توأم با انسجام، اُنس و التيام است، در دل هاى پراكنده و مملو از بغض و كينه آنان ايجاد کرد و كينه هاى ديرينه را از دل ها شست.(1)