آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در فرق بين «صدقه» و «معروف» نوشته اند: صدقه به معنی کمک های مستحبی بلاعوض و معروف به معني قرض الحسنه مي باشد. و بعضى براى معروف مفهوم عامى قائل شده اند كه شامل تمام كارهاى نيك مى شود، بنابراین معروف تمام صدقات را در بر می گیرد. پيامبر(ص) ما فرمايند: «يکي از بهترين صدقاتی که خدا و پيامبرش آن را دوست دارند، اصلاح در بين مردم است هنگامى كه نسبت به يك ديگر بدبين شوند، و نزديك ساختن آنها به يك ديگر، هنگامى كه دور شوند».

در فرق ميان صدقه و معروف، بعضى گفتند صدقه به معنى كمك هاى مستحبى بلا عوض است، و معروف به معنى قرض الحسنه مى باشد، و بعضى براى معروف مفهوم عامى قائل شده اند كه شامل تمام كارهاى نيك مى شود (بنابراين نسبت آن با صدقه، نسبت عموم و خصوص مطلق است). در حديثى که از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) نقل شده، يكى از بهترين «صدقات» كه خدا و پيامبرش آن را دوست دارد «اصلاح» در ميان مردم است هنگامى كه نسبت به يكديگر بدبين شوند، و نزديك ساختن آنها به يك ديگر، هنگامى كه دور شوند؛ «اَلا اَدُلُّكَ عَلى صَدَقَة يُحِبُّها اللّهُ وَ رَسُولُهُ؟ تُصْلِحْ بَيْنَ النّاسِ اِذا تَفاسَدُوا وَتُقَرِّبْ بَيْنَهُمْ اِذا تَباعَدُوا».(1)
بنابراين اصلاح در ميان مردم هم به طور مستقل ذكر شده، و هم به عنوان يكى از مصاديق عمده صدقه و معروف، به تعبير ديگر چون اصلاح در بین مردم، مصداق كامل معروف و صدقه است جداگانه ذكر شده است.(2)