آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند می فرمايد: «در حج، آميزش جنسى با همسران، گناه و جدال وجود ندارد». احرام، حالتی فوق العاده معنوى است كه انسان را به سوى قرب خدا مى برد، لذا بسيارى از كارهاى مباح در احرام ممنوع است و بعضى از كارهاى حرام، حرمت مضاعف پیدا می کند. معروف در بين فقها اين است كه منظور از جدال، گفتن «بلى وَاللّه يا گفتن لا وَاللّه» است؛ ولى بعيد نيست مقصود از آن، هر نوع مجادله و ستيزه اى باشد.

خداوند در قرآن مى فرمايد: (حج در ماه هاى معينى است، و كسانى كه [با انجام احرام] حج را بر خود واجب كرده اند [بايد بدانند] در حج آميزش جنسى با همسران و گناه و جدال وجود ندارد)؛ «اَلْحَجُّ اَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ فَمَنْ فَرضَ فِيهنَّ الْحَجَّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِى الْحَجِّ».(1)
حالت احرام، حالتی فوق العاده معنوى و روحانى است كه انسان را به سوى قرب خدا مى برد، به همين دليل بسيارى از كارهاى مباح در احرام ممنوع است و بعضى از كارهاى حرام، به هنگام احرام حرمت مضاعفى دارد. معروف است كه 25 عمل به هنگام احرام ممنوع است كه يكى از آنها جدال است، گرچه معروف در بين فقها اين است كه منظور از جدال گفتن «بلى وَاللّه» يا گفتن «لا وَاللّه» است [اولى را براى اثبات مطلبى و دومى را براى نفى مطلبى مى گويند]. و منظور از فسوق دروغ گفتن و دشنام دادن و اظهار برترى بر ديگران و بيان نقص آنها در حال احرام است، ولى بعيد نيست كه واژه جدال هر نوع مجادله و ستيزه جويى را در بر گيرد. به هر حال منع از جدال در حال احرام نشان مى دهد كه اين كار با اين عبادت بسيار مهم روحانى سازگار نيست، و انسان را شديداً از خدا دور مى كند. به كار بردن جمله خبريه در آيه بالا كه مى گويد: جدال در حج وجود ندارد، بيانگر تأكيد بيشترى در اين موضوع است، گويى مى فرمايد: «اين عمل با روح حج ابداً سازگار نيست».(2)