آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

هنگامى كه خدا را به عنوان ذات كامل از هر نظر كه كانون اميد همه بندگان است معرفى مى كنيم روشن است كه اين بحث با صراحت به انسان مى گويد كه با تلاش پيروز و خوشبخت خواهى شد به شرطي كه بتوانى پرتوى از آن صفات جلال و جمال را در خود زنده كنى؛ يا به تعبير ديگر مظهر اسماء و صفات او شوى، و رنگ و صبغه الهى پيدا كنى، و روح و جان تو آئينه اى براى اسماء او و تجليگاه اوصاف جلال و جمال او گردد و از نظر علم، قدرت، اراده و مشيّت، مديريت و ربوبيت، رحمانيت و رحيميّت و... كارى كنى كه شباهتى هر چند اندك با او پيدا كنى.

هنگامى كه خداوند را به عنوان ذات كامل از هر نظر كه كانون اميد همه بندگان است معرفى مى كنيم که تمام تلاش و كوشش ها براى به دست آوردن قرب او صورت مى گيرد و همه خطوطِ تكاملى به سوى او منتهى مى شود، روشن است كه اين بحث با صراحت و قاطعيّت به انسان مى گويد: آن گاه در تلاش ها و كوشش هايت، پيروز و خوشبخت خواهى شد كه بتوانى پرتوى از آن صفات جلال و جمال را در خود زنده كنى يا به تعبير ديگر مظهر اسماء و صفات او شوى، رنگ و صبغه الهى پيدا كنى و روح و جان تو آئينه اى براى اسماء او و تجليگاه اوصاف جلال و جمال او گردد و از نظر علم، قدرت، اراده و مشيّت، مديريت و ربوبيت، رحمانيت و رحيميّت و... كارى كنى كه شباهتى هر چند اندك با او پيدا كنى.

در احاديث اسلامى نيز اشارات لطيفى به اين مسأله مهم تربيتى ديده مى شود، از جمله در تنبيه الخواطر ـ مجموعه ورام بن ابى فراس ـ از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) نقل شده كه فرمود: «جَعَلَ اللهُ سُبْحانَهُ مَكارِمَ الاَخْلاقِ صِلَةً بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عِبادِهِ فَحَسْبُ اَحَدِكُمْ اَنْ‌ يَتَمسَّكَ بِخَلْق مُتَّصِل بِاللهِ»(1)؛ (خداوند متعال فضائل اخلاقى را وسيله ارتباطى ميان خود و بندگانش قرار داده است، براى شما همين قدر كافى است كه به اخلاقى چنگ زنيد كه به خدا ارتباط دارد [و متّصف به وصفى از اوصاف او شويد]). همچنین در حديث معروف ديگرى از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم: «تَخَلَّقُوا بِاَخْلاقِ اللهِ»(2)؛ (به اخلاق خدايى و صفات الهى، متخلّق و متّصف شويد).(3)