آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علی(ع) درباره مرگ که همانا مهم ترین حادثه زندگی انسان است، می فرماید: «تعجب مى كنم از كسى كه مرگ را فراموش مى كند با اين كه مردگان را با چشم خود مى بيند»، مرگ يعنى پايان همه چيز در دنيا و جدا شدن از تمام مقام ها و اموال و ثروت ها و مهم تر بسته شدن پرونده عمل انسان به گونه اى كه نمى تواند حسنه اى بر حسنات يا سيئه اى بر سيئات خود بيفزايد. انسان بارها مشاهده كرده كه بسياري از بستگان و دوستان خود را كه به سوى ديار اموات مى برند؛ اما با اين وجود حاضر به عبرت گرفتن از مرگ نيست.

امام علي(عليه السلام) در بخشی از حکمت 126 «نهج البلاغه» مى فرمايد: (تعجب مى كنم از كسى كه مرگ را فراموش مى كند با اين كه مردگان را با چشم خود مى بيند)؛ «وَ عَجِبْتُ لِمَنْ نَسِيَ الْمَوْتَ وَ هُوَ يَرَى الْمَوْتَى».
مرگ يعنى پايان همه چيز در دنيا و جدا شدن از تمام مقام ها و اموال و ثروت ها و تعلقات دنيوى و از همه مهم تر بسته شدن پرونده عمل انسان به گونه اى كه نمى تواند حسنه اى بر حسنات يا سيئه اى بر سيئات خود بيفزايد. در يك عبارت كوتاه، مرگ مهم ترين حادثه زندگى انسان است؛ ولى عجب اين كه بسيارى از افراد، آن را به دست فراموشى مى سپارند در حالى كه بستگان و عزيزان و دوستان و همشهريان خود را بارها مى بينند كه آنها را به سوى ديار اموات مى برند. اين غفلت و فراموشي، براستي كارى حيرت انگيز است؛ به خصوص اين كه بسيارى از مردگان كسانى هستند كه از ما جوان تر يا قوى تر و سالم تر و گاه حتى بدون سابقه يك لحظه بيمارى راه ديار فنا را پيش گرفتند و به سوى بقاى آخرت رفتند.
به همين دليل در يكى از خطبه هاى پيغمبر گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم: «يَا أيُّهَا النَّاسُ إنَّ أكْيَسَكُمْ أكْثَرُكُمْ ذِكْراً لِلْمَوْتِ»(1)؛ (اى مردم باهوش ترين شما كسى است كه بيش از همه به ياد مرگ و پايان زندگى باشد).
در حديث ديگرى از امام صادق(عليه السلام) آمده است: «مَا خَلَقَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ يَقيناً لَا شَكَّ فيهِ أشْبَهُ بِشَكٍّ لَا يَقِينَ فِيهِ مِنَ الْمَوْتِ»(2)؛ (خداوند عزّوجلّ هيچ يقينى را كه ابداً شكى در آن نيست همانند شكى كه ابداً در آن يقيني نيست همچون مرگ نيافريده است). اين حديث از اميرمؤمنان على(عليه السلام) نيز با كمى تفاوت نقل شده است.(3)