آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این کتاب تالیف تقى الدین ابو محمد (ابو العباس) احمد بن على بن عبد القادر بن محمد بن ابراهیم مقریزى شافعى مصرى (766 ـ 845ق) از مورخان بر جسته اهل سنت مى باشد که یکى از مهم ترین منابع تاریخ اسلام و سیره نبوى به شمار مى رود. نام اصلى و کامل آن عبارت است از «إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال والأموال والحفدة والمتاع» است. مقریزى از روایات موجود در منابع معتبر و صحیح اهل سنت بهره برده و در نقل مطالب تاریخى و سیره نبوى به ترتیب از احادیثى آغاز کرده که سند معتبرى داشته و سپس به احایث ضعیف پرداخته است. او حتى به جرح و تعدیل راویان احادیث نیز پرداخته و بسیارى از احادیث را ارزش گذارى کرده است. او برخى از ابعاد شخصیتى على بن ابى طالب(ع) را نقل کرده و به بحث گذاشته است و در غالب موارد به نفع عقاید شیعه و تایید آن سخن گفته است.

این کتاب تالیف تقى الدین ابو محمد (ابو العباس) احمد بن على بن عبد القادر بن محمد بن ابراهیم مقریزى شافعى مصرى (766 ـ 845ق) از مورخان بر جسته اهل سنت مى باشد که یکى از مهم ترین منابع تاریخ اسلام و سیره نبوى به شمار مى رود و نام اصلى و کامل آن عبارت است از «إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال والأموال والحفدة والمتاع» است.

نحوه تدوین کتاب إمتاع الأسماع:
مقریزى براى تدوین این کتاب از روایات موجود در منابع معتبر و صحیح اهل سنت مثل صحاح سته، مستدرک حاکم نیشابورى، مسند امام احمد، موطّا مالک بهره برده و براى اثبات و تقریر مطالب خود، از کتاب هایى مثل دلائل النبوه بیهقى و حلیة الاولیاء ابو نعیم استفاده کرده است. او در نقل مطالب تاریخى و سیره نبوى به ترتیب از احادیثى آغاز کرده که سند معتبرى داشته و سپس به احایث ضعیف پرداخته است. او حتى به جرح و تعدیل راویان احادیث نیز پرداخته و بسیارى از احادیث را ارزش گذارى کرده است.
مقریزى در این کتاب از سیره نبوى آغاز کرده و با بررسى ابعاد شخصیت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) به وقایع مهم تاریخ اسلام مثل ایمان آوردن اشخاص و دشمنى دشمنان با پیامبر اکرم و مسلمانان پرداخته است.
او برخى از ابعاد شخصیتى على بن ابى طالب(علیه السلام) را که سایر علما و مورخان اهل سنت به انکار آن پرداخته و یا به هر دلیلى از نقل و بررسى آن امتناع ورزیده اند نقل کرده و به بحث گذاشته است و در غالب موارد به نفع عقاید شیعه و تایید آن سخن گفته است.
او در نقل برخى مطالب تردید خود را درباره گزارشات تاریخى با تعابیرى مثل «اگر خبر درست باشد» و «اگر روایت ثابت باشد» نشان داده است.
او در تدوین کتابش از روش و الگوى ویژه و ثابتى پیروى نکرده است. مثلا مبحث غزوات پیامبر را در سه موضع از کتاب آورده و در هر یک از آنها مطالبى غیر از مطالب دیگر بیان کرده است.
کتاب های هم نام إمتاع الأسماع:
کتاب هاى دیگرى نیز مشابه همین نام وجود دارد که نباید با آن اشتباه شود که عبارتند از:
1ـ امتاع الاسماع و الابصارکه توسط ابو العباس احمر بن محمد خطیب قسطلانى شافعى (م923ق) نوشته شده است.
2ـ الامتاع و الموانسه که توسط ابو حیان توحیدى نگاشته شده است.
3ـ الامتاع بالاربعین المتباینه بشرط السماع که ابن حجر عسقلانى آن را نوشته است.
4ـ الامتاع فى احکام السماع که توسط کمال الدین ابو الفضل جعفر بن تغلب شافعى (م749ق) نوشته شده است.