پاسخ اجمالی:
ابو زکریا یحیى بن شرف بن حسن بن حسین حزامى حورانى، محیى الدین نووى (یا نواوى) شافعى (631ـ676ق) یکى از محدثان و فقهاى نامدار اهل سنت است که در شهر نواى سوریه متولد شد ولى ساکن دمشق بود. او از مهم ترین اساتید شهر دمشق و تقریباً برتر از همه اساتید آن دیار در زمینه تاریخ، فقه و حدیث به شمار مى رفت زیرا از همه آنان بهره علمى برده و دانش گسترده اى را اندوخته و فراهم آورده بود. نَوَوى در فقه مذهب شافعى تبحر خاصى داشت که موجب شد علماى دمشق او را تا مدتهای طولانى و متمادى به عنوان استاد برجسته مذهب شافعى در آن شهر نگه دارند. او گرایش های حنفى و حنبلى نیز داشت. موضع نَووى در باره عقاید شیعه موضعی نسبتاً نرم و ملایم است و بر خلاف متعصبان ناصبى که شیعه را کفار و مرتد مى دانستند چنین نگرشى نسبت به شیعیان اظهار نکرده است؛ بلکه در برخى موارد به نفع عقاید و تاریخ شیعه سخن گفته است.
پاسخ تفصیلی:
ابو زکریا یحیى بن شرف بن حسن بن حسین حزامى حورانى، محیى الدین نووى (یا نواوى) شافعى (631ـ676ق) یکى از محدثان و فقهاى نامدار اهل سنت است که در شهر نواى سوریه متولد شد، ولى ساکن دمشق بود. او از مهم ترین اساتید شهر دمشق و تقریباً برتر از همه اساتید آن دیار در زمینه تاریخ، فقه و حدیث به شمار مى رفت؛ زیرا از همه آنان بهره علمى برده و دانش گسترده اى را اندوخته و فراهم آورده بود.
عقیده و مذهب نَوَوى:
نَوَوى در فقه مذهب شافعى تبحر خاصى داشت که موجب شد علماى دمشق او را تا مدتهای طولانى و متمادى به عنوان استاد برجسته مذهب شافعى در آن شهر نگه دارند. او گرایش های حنفى و حنبلى نیز داشت.
جایگاه نَوَوى:
علماى اهل سنت مطالب و نظرات متعدد و مختلفى درباره شخصیت نووى ابراز کرده اند به گونه اى که گروهى او را با مبالغه هاى فراوان ستوده اند و دسته اى دیگر او را اهل بدعت و غلوّ دانسته اند. اما به هر حال او در مدارس دمشق تدریس داشت و جایگزین مناسبى براى ابن خلکان بود.
اساتید نَوَوى:
1ـ کمال الدین اسحاق مغربى که نووى او را بسیار دوست داشت و ملازم او شده بود. مغربى نیز او را جانشین خود قرار داده بود؛ 2ـ رضى الدین ابن برهان؛ 3ـ زین الدین خالد؛ 4ـ عبد العزیز حموى؛ 5ـ عبد الرحمن بن نوح مقدسى؛ 6ـ احمد بن عبد الدائم مقدسى؛ 7ـ عبد الرحمن مقدسى معروف به ابن قدامه؛ 8ـ اسماعیل تنوخى.
نووى کتابهای زیر را در حضور اساتید مزبور خوانده بود: «الوسیط»، «المهذب»، «الجمع بین الصحیحین»، «صحیح مسلم»، «اللّمع» ابن جنّى، «اصلاح المنطق» ابن سکیت، و «المنتخب».
او پس از شهاب الدین ابو شامه مقام استادى دارالحدیث دمشق را به عهده گرفت.
شاگردان نَوَوى:
جمال الدین مزّى، ابن ابى الفتح، على بن ابراهیم که به ابن عطار شافعى شهرت داشت، محمد بن سراج دمشقى، ابوعبد الله محمد طایى جیاتى شافعى.
کتاب های نَوَوى:
نووى کتابهای فراوانى را در زمینه هاى مختلف، بویژه تاریخ، سیره، حدیث و رجال تالیف کرده است؛ مثل: المنهاج فى شرح صحیح مسلم، الایضاح فى المناسک، روضه الطالبین و عمده المفتین در زمینه فقه شافعى، بستان العارفین، ریاض الصالحین من حدیث سید المرسلین، که کتابى حدیثى در زمینه مسائل اخلاق و آداب است; التبیان فى آداب حمله القرآن که کتابى در زمینه علوم قرآن و احکام مربوط به قرائت و تلاوت قرآن است، تصحیح التنبیه ابواسحاق شیرازى که نام اصلى آن «التنبیه على ما فى التنبیه» است و در زمینه فقه شافعى مى باشد، التقریب و التیسیر فى مصطلح الحدیث، الاشارات الى بیان اسماء المبهمات من رجال الحدیث، الاربعون حدیثاً که شرح هاى متعددى توسط علماى اهل سنت بر آن نوشته شده است.
نوری و شیعه:
موضع نَووى در باره عقاید شیعه موضعی نسبتاً نرم و ملایم است و بر خلاف متعصبان ناصبى که شیعه را کفار و مرتد مى دانستند چنین نگرشى نسبت به شیعیان اظهار نکرده است؛ بلکه در برخى موارد به نفع عقاید و تاریخ شیعه سخن گفته است. او حتى بر خلاف غالب علماى اهل سنت به تأویل صفات خدا که در قرآن آمده است قائل بود. این امر باعث شده است که عدهای از متعصبان کوردل وهابى، نووى را خارج از دین معرفى کرده و پیرو شیعه و معتزلى بدانند.
کتابهایی درباره شخصیت نووى نوشته شده است که مهم ترین آنها کتاب «المنهاج السوّى» مى باشد که توسط سیوطى تالیف شده است.
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.