آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در آیاتی از قرآن، به تبیین فرجام اقوامی پرداخته که تمام تلاش خود را صرف آبادانی و توسعه یافتگی دنیا کرده و همین امر موجب غفلت، طغیان و نابودی آنان شده است. از این رو قرآن می فرماید: «و چه بسیار از شهرها و آبادیهایى را که بر اثر فزونى نعمت، مست و مغرور شده بودند هلاک کردیم! این خانه هاى آنهاست که[ویران شده، و] بعد از آنان جز مدت کمى، کسى در آن سکونت نکرد». همچنین می فرماید: «آیا[قارون] نمى دانست که خداوند از میان اقوام پیشین کسانى را هلاک کرد که نیرومندتر و ثروتمندتر از او بودند؟!».

خداوند در آیاتی از قرآن کریم، فرجام جوامع و اقوامی را بازگو می کند که «همّ» اساسی خود را بر آبادانی دنیا گذاشته اند و مراحل چشم گیری از عمران و به تعبیر امروزی آن، «توسعه یافتگی» را درنوردیدند و همین امر موجب طغیان، کفر، و گرفتاری شان و عذاب الهی شد: خداوند متعال می فرماید: «وَکَمْ أَهْلَکْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثاثاً وَرِءْیاً»(1)؛ (چه بسیار اقوامى را پیش از آنان نابود کردیم که هم مال و ثروتشان و هم ظاهرشان از آنها بهتر بود). همچنین می فرماید: «وَکَمْ أَهْلَکْنا مِنْ قَرْیهٍ بَطِرَتْ مَعِیشَتَها فَتِلْکَ مَساکِنُهُمْ لَمْ تُسْکَنْ مِنْ بَعْدِهِمْ إِلاَّ قَلِیلاً وَکُنّا نَحْنُ الْوارِثِینَ»(2)؛ (و چه بسیار از شهرها و آبادیهایى را که بر اثر فزونى نعمت، مست و مغرور شده بودند هلاک کردیم! این خانه هاى آنهاست که[ویران شده، و] بعد از آنان جز مدت کمى، کسى در آن سکونت نکرد; و تنها ما وارث آنان بودیم). سپس در ادامه می فرماید: «أَ وَلَمْ یعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَهْلَکَ مِنْ قَبْلِهِ مِنَ الْقُرُونِ مَنْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُ قُوَّهً وَأَکْثَرُ جَمْعاً»(3)؛ (آیا[قارون] نمى دانست که خداوند از میان اقوام پیشین کسانى را هلاک کردکه نیرومندتر و ثروتمندتر از او بودند؟!).

قرآن در آیه دیگر می فرماید: «أَ وَلَمْ یسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَینْظُرُوا کَیفَ کانَ عاقِبَهُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ کانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّهً وَأَثارُوا الْأَرْضَ وَعَمَرُوها»(4)؛ (آیا در زمین گردش نکردند تا ببینند عاقبت کسانى که قبل از آنان بودند چگونه بود؟! آنها نیرومندتر از اینان بودند، و زمین را[براى زراعت و آبادى] دگرگون ساختند و بیش از اینان، آن را آباد کردند) و می فرماید: «أَلَمْ تَرَ کَیفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِعادٍ * إِرَمَ ذاتِ الْعِمادِ * الَّتِی لَمْ یخْلَقْ مِثْلُها فِی الْبِلادِ * وَثَمُودَ الَّذِینَ جابُوا الصَّخْرَ بِالْوادِ»(5)؛ (آیا ندیدى پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟! * و با آن شهر با عظمت اِرَم * که مانندش در شهرها آفریده نشده بود! * و قوم ثمود که صخره هاى عظیم را از[کنار] دره مى بریدند[و از آن خانه و کاخ مى ساختند]).(6)