پاسخ اجمالی:
نعمتهاي مخفي، نعمتهايي است كه انسان از آن ها غافل ميشود. يكى از آن نعمتها، نعمت ولايت است كه چون برايش زحمت نكشيده و ارزان بدست آورده، قدر آن را نمىداند. نعمت سلامت، امنيّت، فرزندان صالح و... هم از نعمتهايى است كه قدر آنها مجهول است و بايد به خاطر آنها خدا را شكر گفت. شكر نعمتِ ولايت نيز به اين است كه راه ائمّه(ع) را ادامه بدهيم.
پاسخ تفصیلی:
نعمتهاي مخفي
«قَالَ أَحْمَدُ بْنُ عُمَرَ وَ الحُسَيْنُ بْنُ يَزِيدَ: دَخَلْنَا عَلَى الرِّضَا(عليه السلام) فَقُلْنَا: إنَّا كُنَّا فِى سِعَة مِنَ الرِّزْقِ وَ غَضَارَةٍ مِنَ العَيْشِ فَتَغَيَّرَتِ الحَالُ بَعْضَ التَغَيُّرِ فَادْعُ اللهَ أَنْ يَرُدَّ ذَلِكَ إلَيْنَا؟ فَقَالَ(عليه السلام): أىُّ شَىْءٍ تُرِيدُونَ تَكُونُونَ مُلُوكاً أيَسُرُّكُمْ أَنْ تَكُونُوا مِثْلَ طَاهِر وَ هَرْثَمَة وَ إنَّكُمْ عَلى خِلاَفِ مَا أنْتُمْ عَلَيْهِ؟ فَقُلْتُ: لا وَاللهِ مَا سَرَّنِى أنَّ لِيَ الدُّنْيَا بِمَا فِيهَا ذَهَباً وَ فِضَّةً وَ إنِّي عَلى خِلَافِ مَا أنَا عَلَيْهِ. فَقَالَ(عليه السلام): إنَّ اللهَ يَقُولُ: اعْمَلُوا آلَ داوُود شُكراً وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبَادِىَ الشَّكُور(1)»(2)؛ (احمد بن عمر و حسين بن يزيد [از ياران امام رضا(عليه السلام)] مىگويند: خدمت آن حضرت رسيده و عرض كرديم: ما زندگانى وسيع، پرنعمت، شاداب و باطراوتى داشتيم، اوضاع دگرگون شده و كمى تغيير پيدا كرده است، از خدا بخواهيد كه آن زندگانى وسيع و پرنعمت به ما بازگردد، امام در پاسخ فرمود: چه مىخواهيد؟ آيا مىخواهيد مانند ملوك باشيد؟ آيا خوشحال مىكند شما را اينكه مانند طاهر و هرثمه(3) باشيد؟ در حالى كه بر خلاف چيزى باشيد كه الان هستيد [از نعمت ولايت خارج شويد؟] در جواب گفتند: به خدا سوگند دوست نداريم كه تمام دنيا را پر از طلا و نقره كنند و به ما بدهند و نعمت ولايت را از ما بگيرند. امام فرمود: خداوند مىفرمايد: «اى آل داوود! شكر [اين همه نعمت را] به جا آوريد؛ ولى عدّه كمى از بندگان من شكرگزارند).
شرح حديث:
مطابق اين حديث، امام(عليه السلام) وقتى ملاحظه مىكنند كه دغدغه اين افراد اين است كه مقدارى از درآمدشان كاسته شده و فقط در فكر زندگى دنيا هستند؛ به عنوان يك طبيب، مصلحت بيمار را در نظر گرفته و آنها را به نعمتهايى كه دارند و از آن غافلند متوجّه مىكنند و مخاطب هم، چون شخص با معرفتى بوده با هشدار امام(عليه السلام) متوّجه مىشود.
اين حديث دو پيام دارد:
1. ما نعمتهايى داريم كه از آن غافليم و گاهى به اندازه دنيا ارزش دارد. يكى از آن نعمتها، نعمت ولايت است؛ چون براى آن زحمت نكشيده و ارزان بدست آوردهايم، قدر آن را نمىدانيم؛ ولى براى اين نعمت زحمات زيادى كشيده شده و خونهاى زيادى ريخته شده است تا در شرايط سختى مانند زمان حجّاج، اين آيين را حفظ كنند.
نعمت سلامت، امنيّت، فرزندان صالح و... هم از نعمتهايى است كه قدر آن مجهول است. پس بايد با توجّه به فرمايش امام(عليه السلام) به نعمتهاى ديگر هم توجّه داشته باشيم.
2. شكر نعمت ولايت را بايد به جاى آوريم. شكر سه مرحله دارد:
الف) شكر زبانى
يعنى به زبان «الحمد لله» بگويد.
ب) شكر عملى
هر نعمتى را در جاى صحيح به كار گرفتن، شكر آن نعمت است. شكر نعمتِ ولايت اين است كه راه ائمّه(عليهم السلام) را ادامه دهيم. امام(عليه السلام) فقط براى حلّ مشكلات و گرفتاريها و توسل [پيدا كردن] نيست؛ بلكه براى اين است كه بر اساس زندگى ايشان زندگى خود را بنا كنيم.
ج) شكر قلبى
در دل هم به نعمت خدا راضى باشيم. در نعمتها بايد هميشه به پايين دستها نگاه كرد. ما هم بايد از خدا بخواهيم كه نعمت ولايت را از ما سلب نكند: «اللّهم لاَتَسْلُبْنَا صَالِحَ مَا أنْعَمْتَ بِهِ عَلَيْنَا وَ زِدْنَا مِنْ فَضْلِكَ وَ مَوَاهِبِكَ يَا كَرِيمُ».(4)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.