آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علی(ع) در رابطه با توفيق شكرگزارى می فرماید: «كسى كه توفيق شكرگزارى پيدا كند از فزونى نعمت محروم نخواهد شد»، هم چنین خداوند فرموده: «اگر شكرگزارى كنيد، نعمت بر شما افزون خواهم كرد»، زيرا شكرگزار با این عمل لياقت خود را براى فزونى نعمت ثابت مى كند. از سویی مهم ترین مرحله شكر، شكر عملى است به طوري كه هر نعمتى را در جاى خود استفاده كند و آنها را وسيله عصيان خدا قرار ندهد. امام علی(ع) در حدیثی می فرماید: «نخستين چيزى كه در برابر خداوند سبحان بر شما واجب است شكر نعمت هاى اوست».

امام علی(ع) در حکمت 135 «نهج البلاغه» مى فرمايد: (كسى كه توفيق شكرگزارى پيدا كند از فزونى نعمت محروم نخواهد شد)؛ «وَ مَنْ أُعْطِيَ الشُّكْرَ لَمْ يُحْرَمِ الزِّيَادَةَ».
از سوی دیگر اين وعده الهى است که مى فرمايد: (اگر شكرگزارى كنيد، [نعمت خود را] بر شما خواهم افزود)؛ «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لاَزِيدَنَّكُمْ»(1). عقل و خرد انسان نيز گواه بر آن است؛ زيرا شكرگزاران با این عمل، لياقت خود را براى فزونى نعمت ثابت مى كنند و خداوند حكيم نیز بر اساس حكمت است به اين گونه افراد نعمت بيشترى مى بخشد. البته شكر حقيقى تنها شكر به زبان نيست؛ بلكه مرحله مهمترِ آن، شكر عملى است و آن اين است كه از هر نعمتى در جاى خود استفاده كند و نعمت هاى الهى را وسيله عصيان و نافرمانى حق قرار ندهد.
درباره اهميت شكر همين بس كه در حديثى از امام اميرالمؤمنين(علیه السلام) در «غرر الحكم» مى خوانيم: «اَوَّلُ ما يَجِبُ عَلَيْكُمْ لِلّهِ سُبْحانَهُ شُكْرُ أَيَادِيهِ وَ ابْتِغاءُ مَرَاضِيهِ»(2)؛ (نخستين چيزى كه بر شما در برابر خداوند سبحان واجب است شكر نعمت هاى او و به دست آوردن موجبات خشنودى اوست).(3)