آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در آیاتی از قرآن با اشاره به داستان دو قوم شعیب(ع) و صالح(ع) غرور آنها را به تصویر کشیده است؛ قوم شعیب(ع) به دلیل غرور و نخوتشان در برابر حق تمرد کرده و در برابر دلایل منطقی و معجزات الهی حضرت شعیب(ع) ایستادند. قوم صالح(ع) نيز چنان مست باده غرور بودند که با صراحت از پیامبرشان تقاضای مجازات الهی کردند، با این که معجزه آشکار او را با چشم خود دیده بودند.

خداوند در قرآن در مورد قوم شعیب(علیه السلام) مى‏ فرمايد: «قَالُوا يَا شُعَيْبُ مَا نَفْقَهُ كَثِيراً مِمَّا تَقُولُ وَ انَّا لَنَرَيكَ فِينَا ضَعِيفاً وَ لَوْلا رَهْطُكَ لَرَجَمْنَاكَ وَ مَا اَنْتَ عَلَيْنَا بِعَزِيزٍ»(1)؛ (آنها به شعيب(علیه السلام) گفتند: بسيارى را از آنچه مى‏ گويى ما اصلاً نمى‏ فهميم! ما تو را در ميان خود ضعيف مى‏ بينيم و اگر به خاطر احترام قبيله كوچكت نبود سنگسارت مى‏ كرديم! و تو در برابر ما قدرتى ندارى!). آنها در واقع در برابر دلايل منطقى و سخنان سنجيده و معجزات الهى حضرت شعيب(علیه السلام) پاسخى نداشتند؛ ولى غرور و نخوتشان اجازه نمى‏ داد تسليم حق شوند و سرانجام صيحه و صاعقه آسمانى در يك چشم برهم زدن خانه و كاشانه و خود آنها را به آتش كشيد و درهم كوبيد و چيزى جز پيكرهاى نيم سوخته آنها باقى نماند! آيه 77 سوره «اعراف» هم ناظر به قوم صالح(علیه السلام) است كه آنها نيز چنان مست باده غرور بودند كه با صراحت از پيامبرشان تقاضاى مجازات الهى كردند، با اينكه معجزه آشكار او را با چشم خود مى‏ ديدند، مى‏ فرمايد: «فَعَقَرُوا النَّاقَةَ فَعَتَوا عَنْ اَمْرِ رَبِّهِمْ وَ قَالُوا يَا صَالِحُ اِئْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا اِنْ كُنْتَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ»؛ (آنها ناقه را [همان شترى كه به اعجاز الهى از كوه بيرون آمده بود] پى كردند و از فرمان پروردگارشان سرپيچيدند و گفتند: اى صالح(علیه السلام) اگر از فرستادگان خدا هستى عذابى كه ما را به آن تهديد مى‏ كنى بياور!). قرآن به دنبال آن مى ‏گويد: «زمين لرزه وحشتناكى آنها را فراگرفت و صبحگاهان بدنهاى بى جانشان در خانه‏ هايشان باقى ماند!».(2)