آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام مجتبي(ع) مي فرمايد: «هرگز خود را با بدان و اهل دنيا نسنجيد وگرنه ضرر كرده‏ ايد» بلکه باید خود را با شهداي كربلا و ياران پاك امام حسین(ع) سنجید، همانها که با پیروی از امامشان اسطوره های آزادگی و بلند نظری را خلق کردند؛ راه باز است؛ فقط بايد همت را بلند داشت. امام علی(ع) در دعای كميل به ما می آموزد که از خدا بخواهيم ما را به حدي برساند كه بالاتر از آن حد كسي نيست: «وَ أَقْرَبِهِمْ مَنْزِلَةً مِنْكَ وَ أَخَصِّهِمْ زُلْفَةً لَدَيْك‏».

درباره نقش الگوگیری در داشتن همت بلند، مرحوم صدرالمتألّهين مي گويد: «انساني كه محصول عمر او ساختن يك قصر و تهيه كردن يك سلسله امور مادي و مالي باشد، هرگز ترقي نمي كند. شاخه ‏هاي درختي كه بالا آمده فرع درخت است نه اصل آن. اصل، كه ريشه و مغز و سر آن است، در گل فرو رفته است. همين گونه انساني كه در طبيعت فرو رفته و دل به گِل داده و تمام فكر و همتش آن است كه از زمين در بياورد و زمين را مزين كند، مانند درختي است كه تمام عمق فكرش به درون خاك رفته و پاهاي او چون شاخه بالا آمده باشد. كجا او ترقي دارد؟ خاكي را روي خاكي انباشته، هر چه بيشتر به گل فرو برود شاخه ‏ها و فروع آن بيشتر است. شاخه‏ هاي درخت چنار بلندتر است، چون فرورفتگي آن در عمق خاك بيشتر است».(1)
لذا فرمود: شما انسانيد، مانند فرشته باشيد نه چون درخت. بالا بياييد و خود را از خاك و گل رها سازيد. كي ما مي‏ فهميم كه بالا آمده‏ ايم؟ انساني كه چيزي نفهمد و فهم خويش را سر پل عقل قرار ندهد بالا نمي‏ آيد و هرگاه عقل را وسيله عقال كردن شهوت و غضب كند و دست و بال شهوت و غضب و غرور را ببندد بالا مي ‏آيد. راستي تا كي به طرف خاك و طبيعت؟!
چو سرو و سنبله بالا روش باش *** بسان بيد سوي پست منگر
انسان نبايد خود را با افراد تبهكار و فاسق و منافق بسنجد و بگويد: الحمد لله خوشا به حال ما كه در اين راه آمديم و به دام كفر و نفاق نيفتاديم. امام مجتبي(عليه ‏السلام) مي فرمايد: «هرگز خود را با بدان و اهل دنيا نسنجيد وگرنه ضرر كرده‏ ايد». خود را با شهداي كربلا و ياران پاك ابا عبدالله الحسين(عليهم ‏السلام) بسنجيد، با آنان كه چهل سال با وضوي نماز عشاي خود نماز صبح را خواندند! راه باز است و به مقام بلند رسيدن وقف كسي نيست، همت را بايد بلند داشت. به ما آموخته ‏اند كه هر شبِ جمعه در دعاي كميل از خدا بخواهيم ما را به حدي برساند كه بالاتر از آن حد كسي نيست: «وَ أَقْرَبِهِمْ مَنْزِلَةً مِنْكَ وَ أَخَصِّهِمْ زُلْفَةً لَدَيْك‏» تنها همت ما اين نباشد كه به جهنم نرويم، خداوند در قيامت بسياري از افراد را نمي ‏سوزاند، بچه ‏ها، ديوانه‏ ها، مستضعفاني كه دسترسي به معارف و احكام الهي نداشته ‏اند به جهنم نمي ‏روند، به جهنم نرفتن هنر نيست.(2) امير مؤمنان(عليه ‏السلام) از رسول خدا(صلی الله عليه و آله و سلم) نقل مي كند كه فرموده: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُحِبُّ مَعَالِيَ الْأُمُورِ وَ يَكْرَهُ سَفْسَافَهَا»(3)؛ (خداوند همّتها و فكرهاي بلند را دوست دارد و از كارهاي پست و فرومايه اكراه دارد).
اين حديث بلند رسول خدا(صلی الله عليه و آله و سلم)، جوانمردي چون حسين بن علي(عليهما ‏السلام) را تربيت مي كند، هم او كه به ما مي ‏آموزد چگونه انسان به مقام بلند راه مي ‏يابد و چگونه ملتي بلند همت مي شود. وقتي به آن حضرت گفتند: يمن آشوب است، حجاز و عراق و بسياري از مناطق ديگر آشوب است كجا مي‏ خواهي بروي؟ فرمود: «وَ اللَّهِ لَوْ لَمْ يَكُنْ مَلْجَأٌ وَ لَا مَأْوًى لَمَا بَايَعْتُ يَزِيدَ بْنَ مُعَاوِيَة»(4)؛ (اگر همه دنيا ناامن باشد و جايگاه امني در دنيا يافت نشود من [دست از قيام بر نمي‏ دارم و اهل تسليم نيستم و] با يزيد بيعت نمي‏ كنم). در مكتب امامت، ترس ترسانده شده است، ترس حق ندارد نزد اولياي الهي خودنمايي كند!(5)