آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مدير نبايد ترديد، احتياط بيش از حد، وسواس، امروز و فردا كردن، ترس و دستپاچگى داشته باشد. خلاصه، آنچه نشانه عدم اعتماد به نفس است، مهمترين مانع اتّخاذ تصميم مؤثّر براى كارهاست؛ زيرا هيچ كارى را با يقين صد در صد به موفقّيت نمى توان شروع كرد. او بايد «احتياط» را با «شجاعت» و «دقّت» را با «جسارت» بياميزد، و مسائل قابل پيش بينى را سهم دقّت و مسائل غير منتظره را سهم جسارت قرار دهند.

مدير بايد از امورى كه تصميم گيرى را به مخاطره مى اندازد به شدّت اجتناب كند مانند:
1. ترديد و دو دلى
2. احتياط بيش از حد
3. وسواس در برخورد با مسائل مختلف
4. تسويف (امروز و فردا كردن)
5. ترس و وحشت از مسائل و حوادث بزرگ و احساس حقارت در مقابل آنها
6. دستپاچگى در برابر حوادث پيش بينى نشده
و خلاصه، آنچه نشانه عدم اعتماد به نفس است، مهمترين مانع اتّخاذ تصميم مؤثّر براى كارهاست. گاه وحشت از عدم پيروزى و روشن نبودن عاقبت كار، مدير يا فرمانده را از اتّخاذ تصميم قاطع باز مى دارد، در حالى كه از اصولى كه بايد مديران به آن توجّه داشته باشند، اين است كه با توجّه به عدم اطّلاع ما از آينده و حوادث احتمالى، هيچ كارى را با «يقين صد در صد به موفقّيت» نمى توان شروع كرد، و اين انتظار بيهوده اى است كه گاه مانع تلاشهاى مؤثّر و مفيد خواهد بود. آنچه براى مديران و فرماندهان ضرورت دارد اين است كه «احتياط» را با «شجاعت»، و «دقّت» را با «جسارت» بياميزند، و مسائل قابل پيش بينى را سهم دقّت و احتياط قرار دهند، و مسائل غير منتظره را به دست شجاعت و جسارت بسپارند، و به گفته زيبا و حساب شده امام باقر(عليه السلام) جامه عمل بپوشانند آنجا كه فرمود: «صَلاحُ جَميعِ الْمَعايِشِ وَ التَّعاشُرِ مِلْؤُ مِكْيال ثُلُثاهُ فَطَنَةٌ وَ ثُلُثُهُ تَغافُل»(1)؛ (اصلاح تمام كارهاى زندگى بشر با پيمانه پرى است كه دو سوّم آن هوشيارى و يك سوّم آن بى اعتنائى باشد!) ولى نبايد فراموش كرد كه سهم عمده از آنِ هوشيارى است كه زمينه ساز برنامه ريزي هاست، هر چند «تغافل» نيز سهم مهمّى دارد.(2)