پاسخ اجمالی:
اینکه طبق روایات خلفاى پس از پیامبر(ص) دوازده نفرند و اسلام عزیز است و... را نمى توان بر خلفاى پس از پیامبر(ص) از صحابه حمل کرد، زیرا کمتر از دوازده نفرند. و بر حکام اموى و خلفاى بنى عباس هم نمى توان حمل کرد، چون هم تعدادشان بیش از دوازده نفر است و هم غالبا اهل ستم بودند... پس باید بر امامان دوازده گانه از اهل بیت و عترت او حمل شود، چون آنان داناترین اهل زمان خویش و پرهیزکارترین و... بودند و روایات دیگر مثل حدیث ثقلین و روایت جابر و... نیز به آنها تصرح کرده است.
پاسخ تفصیلی:
پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) ائمه اثنى عشر را با این خصوصیات معرفى کرد:
ـ همواره اسلام تا دوازده خلیفه عزیز است.
ـ اسلام همواره عزیز و سربلند است تا دوازده خلیفه
ـ دین پیوسته برپاست تا قیامت برپا شود، یا دوازده خلیفه بر آنان حکومت کنند
ـ پیوسته دین بر مخالفان پیروز است، تا آن که دوازده خلیفه از امتم بگذرند
ـ پیوسته این امر صالح است، تا دوازده امیر
ـ مردم همواره در خیرند، تا دوازده خلیفه.
شارحان احادیث، در این که این امامان چه کسانى اند اختلاف دارند و سخنانشان هرگز قانع کننده و سیراب کننده عطش نیست، مگر آن چه که قندوزى از برخى محققان نقل کرده است که گفته است:
«احادیثى که دلالت بر آن دارد که خلفاى پس از پیامبر دوازده نفرند، از راه هاى فراوان نقل شده و مشهور است. با تشریح زمان و شناساندن موقعیت معلوم مى شود که مقصود رسول خدا(صلى الله علیه وآله) از این سخن، دوازده امام از اهل بیت و عترت اوست، چون این احادیث را نمى توان بر خلفاى پس از پیامبر از صحابه حمل کرد، زیرا کمتر از دوازده نفرند.
بر حکام اموى هم نمى توان حمل کرد، چون هم تعدادشان بیش از دوازده نفر است، هم جز عمر بن عبدالعزیز، همه اهل ستم بودند، هم از غیر بنى هاشم بودند و پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرموده که همه از بنى هاشم اند (در روایت عبدالملک از جابر) و در گفتن این نکته که صداى خویش را آهسته فرمود این روایت را ترجیح مى دهد، زیرا آنان خلافت بنى هاشم را خوش نداشتند.
همچنین نمى توان بر خلفاى بنى عباس حمل کرد، چون هم تعدادشان بیش از آن عدد است، هم قول خداى سبحان را که اجر رسالت را مودّت خویشاوندان پیامبر(صلى الله علیه وآله) قرار داده است و هم حدیث کساء را، کمتر مراعات کردند.
پس ناچار باید بر امامان دوازده گانه از اهل بیت و عترت او حمل شود، چون آنان داناترین اهل زمان خویش بودند و از همه بزرگوارتر، پرهیزکارتر، با تقواتر، با شرافت تر و از نظر حسب و نسب از همه برتر و نزد خدا از همه گرامى تر بودند و علوم آنان از طریق پدرانشان به جدشان پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) وصل بود و با وراثت، علم لدنى داشتند. دانشمندان و پژوهشگران و اهل کشف و توفیق، آنان را این گونه معرّفى کرده اند. مؤید این نکته که مقصود پیامبر از دوازده نفر، امامان دوازده گانه از اهل بیت اویند، حدیث ثقلین و احادیث فراوان دیگرى است که در این کتاب و جز آن آمده است. اما این سخن پیامبر(صلى الله علیه وآله) که در روایت جابر است، «امت بر آنان اجتماع مى کنند» مقصود آن است که وقتى قائم آنان حضرت مهدى(علیه السلام) ظهور کند، همه امت در اقرار به امامت همه آنان هم سخن خواهند شد».(1)
خصوصیات یاد شده در روایات، در میان امت اسلامى جز در ائمه دوازده گانه که نزد شیعه و سنى معروفند، یافت نمى شود، به ویژه آن چه دلالت مى کند که وجود امامان تا پایان روزگار باقى است و روشن است که آخرین امام، مهدى منتظر(علیه السلام) است که ظهور او از نشانه هاى قیامت به شمار مى رود.
اگر بر این روایات، روایات بسیار دیگرى را بیفزاییم که در باره امامان دوازده گانه است، انسان یقین مى کند که مراد، جز آن نیست که هر کس، چه دوست و چه دشمن و چه دور و چه نزدیک، بر فضیلت، ورع، تقوا، دانش، آگاهى، حلم، صبر، درایت و کفایت آنان اعتراف دارند، و آنان به ترتیب زیرند:
على بن ابى طالب(علیه السلام)، حسن بن على(علیه السلام)، حسین بن على(علیه السلام)، على بن الحسین(علیه السلام)، محمد بن على، جعفر بن محمد(علیه السلام)، موسى بن جعفر(علیه السلام)، على بن موسى(علیه السلام)، محمد بن (علیه السلام)، بن محمد(علیه السلام)، حسن بن على(علیه السلام) و محمد بن حسن العسکرى مهدى منتظر(علیه السلام)، که خداوند با وجود او جهان را پر از عدل و داد مى کند، پس از آن که پر از ظلم و ستم شده باشد.(2) درود خدا و تحیات و سلام او بر همه آنان باد.(3)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.