آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

حدیث ثقلین که در موضوع ولایت و امامت بی نظیر است، از نظر دلالت بسیار قوى و از نظر سند روایت متواترى است که در منابع شیعه و سنی به صورت گسترده مطرح شده است. این روایت در«صحیح مسلم»، «سنن ترمذى»‏ و «مستدرک الصّحیحین»‏ آمده است.

حدیث ثقلین از احادیث بسیار مهمّى است که در موضوع ولایت و امامت، یا بی نظیر است و یا بسیار کم نظیر می باشد. این حدیث از نظر دلالت بسیار قوى و روشن می باشد، و از نظر سند روایت متواترى است که در منابع عامّه و خاصّه (سنّى و شیعه) به صورت گسترده مطرح شده است. و از مجموع مصادر و منابع این روایت استفاده می شود که پیامبر(صلى الله علیه و آله) نه یک بار بلکه بارها این حدیث را فرموده‏ اند. روایت فوق در منابع دست اوّل و معتبر شیعه («تهذیب الاخبار»، «الاستبصار»، «الکافى» و «من لا یحضره الفقیه») و اهل سنّت، «صحیح مسلم»، «سنن ترمذى»‏(1) و «مستدرک الصّحیحین»‏(2) آمده است.
به روایتى که در صحیح مسلم آمده است توجّه کنید:
«یزید بن حیّان» می گوید: به همراه «حصین بن سبرة» و «عمر بن مسلم» به نزد صحابى معروف پیامبر «زید بن ارقم» رفتیم، هنگامى که نزد او نشستیم، حصین به او گفت: اى زید بن ارقم! تو به افتخارات بزرگى دست یافته‏ اى، پیامبر(صلى الله علیه و آله) را زیارت نموده ‏اى، از او حدیث شنیده ‏اى، در رکابش جنگیده ‏اى، در پشت سر او نماز خوانده ‏اى، به راستى که این افتخار بزرگى است! اکنون حدیثى از آنچه از پیامبر(صلى الله علیه و آله) شنیده ‏اى براى ما نقل کن.
زید بن ارقم گفت: سنّ من بالا رفته و بر اثر پیرى برخى از آنچه را از آن حضرت شنیده‏ ام فراموش کرده‏ ام. سپس حدیث زیر را براى ما نقل کرد:
روزى پیامبر(صلى الله علیه و آله) در صحراى غدیر خم به سخنرانى پرداخت و پس از حمد و ستایش پروردگار و بیان مواعظ و تذکّراتى فرمود: «أَیُّهَا النَّاسُ! فَإِنَّما أَنَا بَشَرٌ یُوشَکُ أَنْ یَأْتِیَ رَسُولُ رَبّی فَأُجِیبَ وَ أَنَا تارِکٌ فِیکُمْ ثِقْلَیْنِ أَوَّلُهُما کِتابُ اللَّهِ فِیهِ الْهُدی وَ النُّورُ فَخُذُوا بِکِتابِ اللَّهِ وَ اسْتَمْسِکُوا بِه‏»
فَحَثَّ عَلی کِتابِ اللَّهِ وَ رَغَّبَ فِیهِ، ثُمَّ قالَ: « وَ أَهْلُ بَیْتی، اذَکّرکُم اللَّه فِی أَهْلِ بَیْتِی ...»؛ (اى مردم! من همچون شما بشرى هستم و مرگ من نزدیک است، آماده مرگ هستم؛ و من در میان شما دو چیز گرانبها به یادگار می گذارم، یکى از آنها قرآن مجید است، کتابى که هدایت و نور است؛ کتاب خدا را چنگ بزنید و به آن تمسّک جوئید.
زید در ادامه می گوید: پیامبر در مورد کتاب خدا مردم را تشویق و ترغیب کرد و سپس فرمود:
«و دیگرى اهل بیتم را در میان شما به یادگار می گذارم»
و سپس سه بار فرمود: «خداوند را در مورد اهل بیتم به خاطر داشته باشید».)(3)
علاوه بر سه کتاب های فوق، روایت مزبور در «خصائص نسائى»‏ نیز آمده است.(4)
جالب این که، ابن حجر، که مردى بسیار متعصّب است و کتابى بر ضدّ شیعه به نام «الصّواعق المحرقه» نوشته و مطالب زیادى در آن کتاب علیه شیعه آورده، نیز روایت فوق را نقل کرده است!(5)
جالب تر این که ابن تیمیّه، بنیانگذار فرقه منحرف وهابیّت، در کتاب خویش‏ «منهاج السّنّه» نیز روایت ثقلین را نقل نموده است!(6)
خلاصه این که، حدیث زیبا و پرمعناى ثقلین، روایت متواترى است که در کتابهاى شیعه و اهل سنّت بطور گسترده نقل شده است.(7)، (8)