آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برای شناخت هر موجودی اعم از مادی و غیر مادی، تنها کافی است اثر آن را بشناسیم، نه آن که خود آن جسم در مغز ما جای گیرد و برای شناخت هر موجودی تنها یک اثر کافی است، همانند حس بینایی و لامسه و... ، حال برای شناخت خدا، مشاهده  آثار بی نهایت از علم و قدرت خداوند کافی نیست؟

به طور کلّى مى توانیم هر موجودى را از اثرش بشناسیم، حتّى موجوداتى را که با حواسّ پنجگانه درک مى کنیم، زیرا هیچ موجودى در منطقه فکر ما وارد نمى شود و محال است که مغز، ظرف موجودات شود. به عنوان مثال اگر شما خواسته باشید جسمى را با چشم تشخیص دهید و وجود آن را درک کنید، در ابتدا چشم را در سمتى قرار مى دهید که احتمال مى دهید آن جسم در آنجا باشد، سپس نور بر آن مى تابد و پرتو آن از مردمک چشم بر نقطه خاصّى (شبکیّه) منعکس مى شود؛ آنگاه اعصاب بینایى آن را گرفته، به مغز مى رسانند و انسان آن را درک مى کند.
و اگر از راه لمس کردن باشد، اعصاب زیر پوست، به وسیله تماسى که با آن مى گیرند، اطّلاعاتى به مغز داده و انسان آن را درک مى نماید.
بنابراین ادراک یک جسم از اثر آن (رنگ، صوت، تأثیر در لامسه و...) مى باشد و هیچ گاه خود آن جسم در مغز جاى نمى گیرد و اگر رنگى نبود و یا اعصاب از درک آن عاجز بود، به هیچ وجه شناخته نمى شد.
در ضمن براى شناختن هر موجودى تنها یک اثر کافى است، به عنوان مثال کشف یک کوزه سفالى و یا یک سلاح زنگ زده، از زیر طبقات زمین نشان مى دهد که در ده هزار سال پیش در فلان نقطه زمین چه انسان ها و با چه اوضاع و احوالى بوده اند.
با در نظر گرفتن اینکه باید هر موجودى را ـ اعمّ از مادّى و غیر مادّى ـ از اثر آن شناخت و با توجّه به اینکه براى شناخت یک موجود، تنها یک اثر کافى است، آیا این همه موجودات ـ که سرشار از اسرار و ریزه کارى هاى شگفت آور هستند ـ براى شناخت خدا کافى نیست؟! شما براى شناختن یک موجود، به یک اثر اکتفا مى کنید و حدّاقل از یک کوزه سفالى، قسمتى از حالات انسان هاى چند هزار سال پیش را به دست مى آورید، در حالى که ما بى نهایت اثر، بى نهایت موجود و بى نهایت نظم براى شناختن خدا داریم؛ آیا این اندازه اثر کافى نیست؟!
به هر گوشه عالم که نظر کنید، نشانه اى از قدرت و علم اوست؛ باز هم مى گویید: با چشم ندیدیم، با گوش نشنیدیم، زیر چاقوى تشریح یا پشت تلسکوپ، تماشا نکردیم؛ مگر براى وجود هر چیز، چشم لازم است؟!(1)