آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

نزد اسماعیلیه، رسالت جوهرى است حقیقى که در ذات رسول نهفته شده است. وحى مستقیماً به صورت خطوراتى در عقل و نفس رسول نقش بسته و این رسول است که آنان را در قالب الفاظِ مناسب ریخته و به مردم زمان خود بیان مى کند؛ بنابراین وحى عین الفاظ القاء شده به پیامبر نیست، بلکه همان معانى باطنى است که در نفس آن منقّش مى گردد.

رسالت جوهرى است حقیقى که در ذات رسول نهفته شده است و وحى به صورت نقش در روح او صورت مى گیرد. بنابراین احتیاج به آوردن وحى به وسیله فرشته نیست. بلکه فرشته کمک کار آن در هدایت باطنى مردم است و نفس پیامبر را تایید مى کند. وحى مستقیماً به صورت خطوراتى در عقل و نفس رسول نقش بسته و این رسول است که آنان را در قالب الفاظِ مناسب ریخته و به مردم زمان خود بیان مى کند، بنابراین وحى عین الفاظ القاء شده به پیامبر نیست، بلکه همان معانى باطنى است که در نفس آن منقّش مى گردد. در نگاه آنان وحى صریح براى ناطقان و وحى فرا حجاب براى پیامبران صامت است. داعى ادریس قرشى از المعزلدین الله نقل مى کند که «سئل عنه عن الوحى فقال: معناه الاشارة الالهیة تتجلى بالنور الربانى». (1) برخى از اندیشمندان اسلامى به این نظریه ایراد گرفته و لازمه آنرا انکار نزول وحى به انبیاء دانسته اند. (2)