پاسخ اجمالی:
بعد از قطع روابط صلیحیون یمن با فاطمیان مصر، عده اى از اسماعیلیان یمن به حافظ عبدالمجید وفادار مانده و امامت وى را پذیرفتند، ولى به خاطر طرفدارى «ملکه سیده» از امامت «طیب» اکثریت اسماعیلیانِ یمن طرفدار امامت طیب شده و طیبیان را تأسیس کردند. ملکه سیده تا زمان مرگش(532 هـ ق) با تمام توان به تبلیغ امامت طیب پرداخت. با مرگ ملکه سیده، قدرت صلیحیون نیز کاهش یافته و فقط قلعه هاى دور افتاده در دست طیبیان باقى ماند. در سال 974 هـ ق، پایگاه اصلى داعیان مطلق طیبى از یمن به هند نقل مکان کرد.
پاسخ تفصیلی:
بعد از قطع روابط صلیحیون یمن با فاطمیان مصر، عده اى از اسماعیلیان یمن به حافظ عبدالمجید وفادار مانده و امامت وى را پذیرفتند، ولى به خاطر طرفدارى «ملکه سیده» از امامت «طیب» اکثریت اسماعیلیانِ یمن طرفدار امامت طیب شده و طیبیان را تأسیس کردند. ملکه سیدة در دوران حکومت خود جنگهایى با زیدیان و اسماعیلیان حافظى داشت و در اکثر این جنگها پیروز میدان بود. در زمان جدایى یمنى ها از فاطمیان رهبرى دعوت یمن در دست ذوئیب بن موسى همدانى بود. وى با مشورت ملکه سیده به وسیله یحیى بن لمک (م 520 ق) به عنوان داعى مطلق یمن منصوب شد. ذوئیب به طرفدارى از ملکه سیده در حمایت از امامت طیب به پا خواست و اولین داعى طیبیان شد. ملکه سیده تا زمان مرگش یعنى سال 532 هجرى با تمام توان به تبلیغ امامت طیب پرداخت و در وقت مرگ تمام جواهراتش را به امام طیب اهداء کرد. با مرگ ملکه سیده، قدرت صلیحیون نیز کاهش یافته و فقط قلعه هاى دور افتاده در دست طیبیان باقى ماند. دستیار داعى مطلق یمن، خطّاب بن حسن بود که نقش بسزایى در پیشرفت فکر طیبى داشت. (1) وى در کتاب غایة الموالید از امامت طیب دفاع کرده و ملکه سیده را حجت امام دانسته است. (2)
ذوئیب بعد از بیست و دو سال داعیگرى در سال 546 هـ از دنیا رفت و ابراهیم بن حسین حامدى را جانشین خود کرد. حامدى به صنعاء رفت و شروع به تبیین مفاهیم جدید کیش طیبى کرد و تمام عمر خود را به نوشتن سپرى نمود و در سال 557 هـ در صنعاء درگذشت و پسرش به جاى وى داعى گردید و تا سال 605 هـ منصب داعى مطلق در دست اعقاب ابراهیم حامدى بود. فرزند ابراهیم با نام حاتم شروع به تدریس کرد و توانست داعیانى را براى پیشرفت تعالیم طیبى پرورش دهد.
پرورش این داعیان در زنده نگه داشتن کیش طیبى بسیار مؤثر بود و توانست نسل در نسل طیبیان را زنده نگه دارد. وى داعیانى به سِند و هند گسیل داشته و امر دعوت را در آنجا گسترش داد. در زمان حاتم، سلسله فاطمیان از بین رفت و طیبیان آن را عقوبت الهى براى غصب امامت دانستند. حاتم در سال 596 هـ از دنیا رفت و در زیر قلعه حُطَیب مدفون شد. قبر وى اکنون نیز محل زیارت طیبیان است. پس از حاتم فرزندش على، داعى مطلق طیبیان شد و در سال 605 هـ درگذشت. پس از على بن حاتم بن ابراهیم بن حسین حامدى، على بن محمد داعى مطلق شد. وى مردى دانشمند بود که کتب متعددى در توضیح عقاید طیبیان نوشت. از این زمان به بعد منصب داعى مطلق در خاندان على بن محمد باقى ماند و تا داعى بیست و سوم در سال 946 هـ یعنى بیش از سه قرن داعیان از این خانواده برخاسته و امر دعوت طیبى را به عهده گرفتند. فقط داعى ششم و داعى دهم از خاندان على بن محمد ولید نبوده اند. داعیان طیبى عبارتند از على بن حنظله (م 626)، احمد بن مبارک (م 627)، حسین بن على بن ولید (م 667)، على بن حسین (م 682)، على بن حسین (م 686)، ابراهیم بن حسین (م 728)، محمد بن حاتم (م 729)، على بن ابراهیم (م 746)، عبدالمطلب بن محمد (م 755)، عباس بن محمد (م 779)، عبدالله بن على (م 809)، حسن بن عبدالله (م 821)، على بن عبدالله (م 832)، ادریس بن حسن (م 872) که یکى از عالمان پرکار طیبى است، حسن بن ادریس (م 918)، حسین بن ادریس (م 933)، على بن حسین بن ادریس (م 933)، محمد بن حسن (م 946) که آخرین داعى از خانواده ابن ولید بود. او همچنین آخرین داعى یمنى طیبیان نیز بود. بعد از وى منصب داعى مطلق به یک هندى با نام یوسف بن سلیمان رسید و از این بعد این هندیان بودند که منصب داعیّت را براى همیشه به هند بُردند. (3) یوسف بن سلیمان در سال 974 هـ در یمن از دنیا رفت و جلال بن حسن که در هند حضور داشت، داعى مطلق گردید و این چنین پایگاه اصلى داعیان مطلق طیبى از یمن به هند نقل مکان کرد. (4)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.