آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن نعمت امنيت را بر هر موهبتی مقدم مى دارد. از این رو هنگامى که حضرت ابراهیم(ع) وارد سرزمین خشک و بى آب و علف مکه شد و خانه کعبه را بنا کرد، قرآن مى گوید امنیت اولین چیزى است براى ساکنان آن سرزمین از خداوند  تقاضا می کند. حتی در اسلام نوعى امنيت پيش بينى شده كه در هيچ قانونى از قوانين دنيا وجود ندارد و آن امنيت حيثيت و آبروى افراد است به تعبیر گویاتر، اسلام اجازه نمى دهد هیچ مسلمانى نسبت به دیگران سوء ظن داشته باشد، و اين امنيتى است در بالاترين سطح، كه جز در يك جامعه مؤمن امكان پذير نيست.

قرآن مجيد نعمت امنيت را آن چنان بزرگ مى شمرد كه بر هر چيز ديگر مقدم مى دارد. به همين دليل هنگامى كه ابراهيم خليل(عليه السلام) وارد سرزمين خشك و سوزان و بى آب و علف مكه شد و خانه كعبه را بنا كرد، قرآن مى گويد اولين چيزى كه از خداوند براى ساكنان آينده آن سرزمين تقاضا كرد نعمت امنيت بود: «رَبَّ اجْعَلْ هذا بَلَداً ءَامِناً وَ ارْزُقْ اَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرتِ»؛ (پروردگارا! اين سرزمين را شهر امنى قرار بده و اهل آن را، از ثمرات گوناگون روزى ده).(1)
و در جاى ديگر همين معنا را با تعبير ديگرى از او نقل مى كند: «رَبِّ اجْعَلْ هذا الْبَلَدَ امِناً و اجنبنى و بنىَّ ان نعبد الاْصنامَ»؛ (پروردگارا اين شهر [مكه] را شهر امنى قرار ده، و من و فرزندانم را از پرستش بتها دور نگاه دار).(2)
قرآن حتى نا امنى را از كُشت و كشتار بدتر مى شمرد، و مى گويد: «و الْفتنة اَشدُّ مِنَ الْقَتْلِ»؛ (فتنه از كشتار هم بدتر است).(3)
اگر چه فتنه معانى زيادى دارد (مانند شرك، شكنجه و آزار و فساد) ولى هيچ بعيد نيست كه مفهوم آيه فوق آن چنان گسترده باشد كه همه اين معانى را شامل شود. بنابراين ايجاد ناامنى و فساد در سطح جامعه چيزى بالاتر از خونريزى است؛ چرا كه هم سرچشمه خون ريزى مى شود و هم مفاسد ديگر.
اين نكته نيز گفتنى است كه در اسلام نوعى امنيت پيش بينى شده كه در هيچ قانونى از قوانين دنيا وجود ندارد و آن امنيت حيثيت و آبروى افراد، حتى در محيط افكار ديگران است.
به تعبير گوياتر، اسلام اجازه نمى دهد كه هيچ مسلمانى نسبت به ديگران سوء ظنّ و بدگمانى داشته باشد و در محيط فكر خود حيثيت و آبروى ديگران را مخدوش سازد، در همين زمينه در آيه 12 سوره حجرات مى خوانيم: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلاَ تَجَسَّسُوا»؛ (اى كسانى كه ايمان آورده ايد! از بسيارى از گمان ها بپرهيزيد، چرا كه بعضى از گمان ها گناه است؛ و [هرگز در كار ديگران] تجسّس نكنيد).
اسلام مى خواهد در جامعه اسلامى امنيت كامل حكم فرما باشد؛ نه تنها مردم نسبت به يكديگر تهاجم نكنند؛ بلكه از نظر زبان و از آن بالاتر از نظر انديشه و فكر يكديگر نيز در امان باشند و هر كسى احساس كند ديگرى در منطقه افكار خود، تيرهاى تهمت را به سوى او نشانه گيرى نمى كند و اين امنيتى است در بالاترين سطح، كه جز در يك جامعه مؤمن و داراى قوانين اسلامى امكان پذير نيست.
اسلام تا آن حد به امنيت داخلى جوامع اسلامى اهميت داده است كه توسل به زور و نيروى نظامى را در اختلاف و كشمكش هاى داخلى، در صورتى كه شيوه هاى مسالمت آميز اثر بخش واقع نشود تجويز كرده در همان سوره حجرات كه به يك معنا سوره امنيت است در آيه 9 مى خوانيم: «وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الاُْخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِى تَبْغِى حَتَّى تَفِىءَ إِلَى أَمْرِ اللهِ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ»؛ (پس بين دو برادر خود صلح و آشتى برقرار سازيد و تقواى الهى پيشه كنيد، تا مشمول رحمت او شويد).(4)
در تعبيرات اين آيه درست دقّت كنيد؛ بند بند آن از برنامه ريزى دقيق براى پايان دادن به هرگونه نا امنى اجتماعى، با استفاده از بهترين روش هاى مسالمت آميز و سرانجام توسّل به زور ـ اگر روش هاى ديگر مفيد واقع نشود ـ حكايت دارد.
بديهى است مخاطب در اين آيه، مجموعه جامعه اسلامى و يا به تعبير ديگر حكومت اسلامى است.(5)