آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

طبق آیه 165 سوره نساء یکى از اهداف بعثت پیامبران اتمام حجّت بر مردم لجوج و خودخواه است که قبول دعوت انبیاء را مخالف منافع خویش مى بینند و چنانچه بعثتى صورت نگیرد، ممکن است هزارگونه ادّعا کنند که اگر پیامبران الهى آمده بودند ما با آغوش باز از آنها استقبال مى کردیم «لَوْلاَ اَرْسَلْتَ اِلَیْنَا رَسُولاً فَنَتَّبِعَ آیَاتِکَ». این اتمام حجّت اوّلا عدل الهى را روشن مى سازد و ثانیاً زبان دورغگویان پر مدّعا را قطع مى کند.

معمولا گروهى از مردم لجوج و خودخواه که قبول دعوت انبیاء را مخالف منافع خویش مى بینند، از پذیرش آن سر باز مى زنند و با این که بعد از بعثت آنان موضع مخالفى دارند چنانچه بعثتى صورت نگیرد، ممکن است هزارگونه ادّعا کنند که اگر پیامبران الهى آمده بودند ما با آغوش باز از آنها استقبال مى کردیم و چنین و چنان بودیم. به همین دلیل یکى از اهداف بعثت پیامبران اتمام حجّت بر این گروه و بر همه مخالفان است؛ این اتمام حجّت اوّلا عدل الهى را روشن مى سازد و ثانیاً زبان دورغگویان پر مدّعا را قطع مى کند، یا به تعبیر علمى تر مسأله استحقاق مجازات را براى این گروه، از استعداد به فعلیت مى رساند. لذا خداوند در سوره نساء آیه 165 مى فرماید: (پیامبرانى [فرستادیم] که بشارت دهنده و بیم دهنده بودند، تا براى مردم بعد از آنها بر خدا حجتى باقى نماند و نسبت به همه اتمام حجت شود): «رُسُلا مُبَشِّرِینَ وَ مُنْذِرِینَ لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ».(1) شبیه همین معنا در دو آیه دیگر از قرآن، دیده مى شود که مضمون هر دو یکى است ؛ مى فرماید: (اگر ما آنها را قبل از نزول قرآن با عذابى هلاک مى کردیم [در قیامت] مى گفتند: پروردگارا! چرا براى ما پیامبر نفرستادى تا از آیات تو پیروى کنیم، پیش از آن که ذلیل و رسوا شویم)؛ «وَلَوْ اَنّا اَهْلَکْنَاهُمْ بِعَذَاب مِنْ قَبْلِهِ لَقَالُوا رَبَّنَا لَوْلاَ اَرْسَلْتَ اِلَیْنَا رَسُولاً فَنَتَّبِعَ آیَاتِکَ مِنْ قَبْلِ اَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزى».(2) و نیز همین معنی با تفاوتى در آیه 47 سوره قصص آمده است.(3)