آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در سوره «حديد» به يكى از اهداف مهّم نهضت انبياء يعنى برقرارى «عدالت اجتماعى» اشاره كرده و نزول كتاب و ميزان را مقدمه اى بر آن شمرده و مى فرمايد: «ما پيامبران خود را با دلايل روشن فرستاديم و همراه آنها كتاب آسمانى و ميزان نازل كرديم تا مردم به عدالت قيام كنند».

خداوند در سوره حديد، آيه 25 اشاره اى به صورت عام به يكى از اهداف مهّم نهضت انبياء يعنى برقرارى «عدالت اجتماعى» كرده و نزول كتاب و ميزان را مقدمه اى بر آن مى شمرد و مى فرمايد: (ما پیامبران خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب آسمانى و میزان [شناسایىِ حق از باطل و قوانین عادلانه] نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند)؛ «لَقَدْ اَرْسَلْنا رُسُلَنَا بِالْبَيِّناتِ وَ اَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ».

در اين آيه به سه چيز به عنوان مقدّمه اقامه عدل اشاره شده است: «بينات» كه به معناى دلايل روشن است و شامل معجزات، دلايل عقلىِ حقّانيت دعوت انبياء و اخبار انبياء پيشين مى شود و «كتاب» كه اشاره به كتب آسمانى است و شامل بيان معارف، عقائد، احكام و اخلاق است و «ميزان» به معناى قوانينى است كه معيار سنجش نيكى ها از بدى ها و ارزش ها از ضد ارزش ها و حق از باطل است.

تجهيز انبياء الهى با اين سه نيرو به آنها امكان مى دهد كه بتوانند انسان ها را براى اقامه عدل بسيج كنند. جالب اين كه اين آيه، اقامه عدل را به انبياء نسبت نمى دهد؛ بلكه مى گويد جوامع انسانى آن چنان تربيت شوند كه خود قيام به عدل كنند! و مهم نيز همين است كه اين مسأله به صورت خودجوش در جامعه در آيد، نه به صورت تحميلى و اجبارى.(1)