آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

نظام شگفت انگیز زندگى حيوانات، روشنگر سطح عالى شعور آنها است. نظام تمدن آکاهانه مورچگان و زنبور عسل و يا واکنش سنجيده برخي حيوانات در قبال مسائل پيش بيني نشده يا وفاداري حيوانات درنده نسبت به حاميان خود و یا تربيت پذيري بسياري از حيوانات براي تخصص هاي پليسي، امداد، مددکاري و...، مويد آيات قرآن در این موارد محسوب مى شود.

زندگى بسیارى از حیوانات آمیخته با نظام جالب و شگفت انگیزى است که روشنگر سطح عالى فهم و شعور آنها است.
کیست که درباره مورچگان و زنبور عسل و تمدن عجیب آنها و نظام شگفت انگیز لانه و کندو، سخنانى نشنیده باشد، و بر درک و شعور تحسین آمیز آنها آفرین نگفته باشد؟
گر چه بعضى میل دارند همه اینها را یک نوع الهام غریزى بدانند، اما هیچ دلیلى بر این موضوع در دست نیست که اعمال آنها به صورت ناآگاه (غریزى و بدون تعقّل) انجام مى شود.
چه مانعى دارد که این اعمال همان طور که ظواهرشان نشان مى دهد ناشى از عقل و درک باشد؟
بسیار مى شود حیوانات بدون تجربه قبلى در برابر حوادث پیش بینى نشده دست به ابتکار مى زنند، مثلاً گوسفندى که در عمرش گرگ را ندیده، براى نخستین بار که آن را مى بیند به خوبى خطرناک بودن این دشمن را تشخیص داده و به هر وسیله که بتواند براى دفاع از خود و نجات از خطر متوسل مى شود.
علاقه اى که بسیارى از حیوانات تدریجاً به صاحب خود پیدا مى کنند، شاهد دیگرى براى این موضوع است.
بسیارى از سگ هاى درنده و خطرناک نسبت به صاحبان خود و حتى فرزندان کوچک آنان مانند یک خدمتگزار مهربان رفتار مى کنند.
داستان هاى زیادى از وفاى حیوانات و این که آنها چگونه خدمات انسانى را جبران مى کنند در کتاب ها و در میان مردم شایع است که همه آنها را نمى توان افسانه دانست.
مسلّم است آنها را به آسانى نمى توان ناشى از غریزه دانست؛ زیرا غریزه معمولاً سرچشمه کارهاى یکنواخت و مستمر است، اما اعمالى که در شرایط خاصى که قابل پیش بینى نبوده، به عنوان عکس العمل انجام مى گردد به فهم و شعور شبیه تر است تا به غریزه.
هم امروز، بسیارى از حیوانات را براى مقاصد قابل توجهى تربیت مى کنند، سگ هاى پلیس براى گرفتن جنایتکاران، کبوترها براى رساندن نامه ها، و بعضى از حیوانات براى خرید جنس از مغازه ها، و حیوانات شکارى براى شکار کردن، آموزش مى بینند، و وظائف سنگین خود را با دقت عجیبى انجام مى دهند، (امروز حتى براى بعضى از حیوانات رسماً مدرسه افتتاح کرده اند!).
از همه اینها گذشته، در آیات متعددى از قرآن، مطالبى دیده مى شود که دلیل قابل ملاحظه اى براى فهم و شعور بعضى از حیوانات محسوب مى شود.
داستان فرار کردن مورچگان از برابر لشگر سلیمان(علیه السلام)، و داستان آمدن هدهد به منطقه «سبا و یمن» و آوردن خبرهاى هیجان انگیز براى سلیمان شاهد این مدعا است.(1)