آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

طبق آیه 67 سوره مؤمن اولین مرحله از مراحل هفتگانه خلقت انسان، مرحله تراب است که مربوط به آفرینش حضرت آدم و یا خلقت همه انسان ها از خاک است. مرحله دوم، مرحله نطفه است. مرحله سوم، مرحله تکامل نطفه است که به صورت یک قطعه خون بسته و بعد از آن طبق آیات دیگر قرآن به صورت مضغه در آمده است. مرحله چهارم تولد جنین است، سپس تکامل قدرت و قوت جسمی، و پس از آن  دوران پیرى که مرحله پنجم و ششم است. آخرین مرحله، پایان عمرست که انتقال از این سرا به سراى جاویدان تحقق مى یابد.

قرآن مجید در آیه 67 سوره «مؤمن»، به بخشى از «آیات انفسى»، پرداخته، مراحل تطور خلقت انسان را از خاک و دوران جنینى و دوران حیات در دنیا تا هنگام مرگ، در هفت مرحله بیان مى کند، تا هم عظمت قدرت و ربوبیت او روشن شود، و هم مواهب و نعمتهایش، بر بندگان.
مى فرماید: (او کسى است که شما را از خاک آفرید، سپس از نطفه، بعد از علقه [چیزى شبیه به خون منعقد]، بعد شما را به صورت طفلى از شکم مادر بیرون مى فرستد، سپس به مرحله کمال و قوت و توانائى مى رسید، بعد از آن به مرحله پیرى، هر چند گروهى از شما پیش از رسیدن به این مرحله ، مى میرند و هدف آن است که به سرآمد عمر خود برسید، شاید تعقل کنید)؛ «هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ تُراب ثُمَّ مِنْ نُطْفَة ثُمَّ مِنْ عَلَقَة ثُمَّ یُخْرِجُکُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ ثُمَّ لِتَکُونُوا شُیُوخاً وَ مِنْکُمْ مَنْ یُتَوَفّى مِنْ قَبْلُ وَ لِتَبْلُغُوا أَجَلاً مُسَمًّى وَ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ».
به این ترتیب، نخستین مرحله، مرحله «تراب و خاک» است که اشاره به آفرینش آدم، جدّ نخستین ما از خاک مى باشد، و یا خلقت همه انسان ها از خاک، چرا که مواد غذائى که وجود انسان و حتى نطفه او را تشکیل مى دهد، اعم از مواد حیوانى و گیاهى همه، از خاک مایه مى گیرد.
مرحله دوم، مرحله «نطفه» است که، مربوط به همه انسان ها جز آدم و همسرش حوا است.
مرحله سوم، مرحله اى است که «نطفه تکامل یافته»، و نمو قابل ملاحظه اى نموده، و به صورت یک قطعه خون بسته در آمده است.
بعد از این، مرحله «مضغه» (چیزى شبیه به گوشت جویده)، مرحله ظهور اعضاء و مرحله حس و حرکت است که قرآن در اینجا سخنى از این سه مرحله به میان نیاورده، هر چند در آیات دیگر به آن اشاره کرده است.
در اینجا چهارمین مرحله را، مرحله «تولد جنین»، ذکر مى کند، و مرحله پنجم، را مرحله «تکامل قدرت و قوت جسمى»، که بعضى آن را سن سى سالگى مى دانند که، در آن حداکثر نمو قواى جسمانى، حاصل مى شود و بعضى آن را کمتر، یا بیشتر گفته اند، البته ممکن است در افراد مختلف، متفاوت باشد، و قرآن از آن تعبیر به «بلوغ اَشُدّ» کرده است.
از آن به بعد، مرحله عقب گرد و از دست دادن نیروها آغاز مى شود، و تدریجاً دوران پیرى که مرحله ششم است فرا مى رسد.
سرانجام، پایان عمر، که «آخرین مرحله» است فرا مى رسد، و انتقال از این سرا به سراى جاویدان، تحقق مى یابد.
آیا با این همه تغییرات و تطورات منظم و حساب شده، باز هم جاى تردید در قدرت و عظمت مبدأ عالم هستى، و الطاف و مواهب او وجود دارد؟ (1)