آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

طبق آیه 109 سوره طه، در قیامت شفاعت هیچ کس سودى نمى دهد مگر کسانى که خداوند رحمان به آنها اجازه شفاعت داده و از گفتار آنها در این زمینه راضى است. شفاعت به عنوان یک نیروى محرّک، باعث می شود انسانی که احیانا گرفتار لغزش شده، مأیوس نشود و راه حق را همچنان ادامه دهد.

براى پاسخ به این سؤال مى توان به آیه 109 سوره «طه» اشاره نمود، که مى فرماید: (در آن روز شفاعت هیچ کس سودى نمى دهد مگر کسانى که خداوند رحمان به آنها اجازه شفاعت داده و از گفتار آنها در این زمینه راضى است)؛ «یَوْمَئِذ لاتَنْفَعُ الشَّفاعَةُ إِلاّ مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ رَضِیَ لَهُ قَوْلاً».
اشاره به این که شفاعت در آنجا بى حساب نیست، بلکه برنامه دقیقى دارد هم در مورد شفاعت کننده و هم در مورد شفاعت شونده و تا استحقاق و شایستگى در افراد براى شفاعت شدن وجود نداشته باشد، شفاعت معنى ندارد.
حقیقت این است که گروهى پندارهاى غلطى از شفاعت دارند و آن را بى شباهت به پارتى بازى هاى دنیا نمى دانند، در حالى که شفاعت از نظر منطق اسلام یک کلاس عالى تربیت است، درسى است براى آنها که راه حق را با پاى تلاش و کوشش مى پیمایند و احیاناً گرفتار کمبودها و لغزش ها مى شوند، این لغزش ها ممکن است گرد و غبار یأس و نومیدى بر دل هاشان بپاشد.
در اینجا است که شفاعت به عنوان یک نیروى محرّک، به سراغ آنها مى آید و مى گوید: مأیوس نشوید، راه حق را همچنان ادامه دهید و دست از تلاش و کوشش در این راه برندارید، و اگر لغزشى از شما سر زده است شفیعانى هستند که به اجازه خداوند رحمان که رحمت عامش همگان را فرا گرفته، از شما شفاعت مى کنند.
شفاعت، دعوت به تنبلى یا فرار از زیر بار مسئولیت و یا چراغ سبز در برابر ارتکاب گناه نیست، شفاعت دعوت به استقامت در راه حق و تقلیل گناه در سر حدّ امکان است.
عالم ربانى مرحوم «یاسرى» از علماى محترم تهران چنین نقل مى کرد، شاعرى به نام «حاجب» که در مسأله شفاعت گرفتار اشتباهات عوام شده بود شعرى به این مضمون مى سراید:
حاجب اگر معامله حشر با على است *** من ضامنم که هر چه بخواهى گناه کن!!
شب هنگام امیر مؤمنان على(علیه السلام) را در خواب مى بیند در حالى که عصبانى و خشمگین بوده، مى فرماید: شعر خوبى نگفتى!
عرض مى کند: چه بگویم؟
مى فرماید: شعرت را این چنین اصلاح کن:
حاجب اگر معامله حشر با على است *** شرم از رخ على کن و کمتر گناه کن! (1)