آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن کریم می فرماید: همه شما بدون استثنا وارد جهنم مى شوید.  بعضی از مفسران آن را به معنای نزدیک شدن به جهنم می دانند، اما اکثر مفسران معتقدند: «ورود» در اینجا به معنى دخول است و به این ترتیب، همه انسان ها بدون استثناء، نیک و بد، وارد جهنم مى شوند، منتها دوزخ بر نیکان سرد و سالم خواهد بود؛ چرا که آتش با آنها سنخیت ندارد، ولى دوزخیان که تناسب با آتش دوزخ دارند، همچون ماده قابل اشتعالى که به آتش برسد، فوراً شعله ور مى شوند.

خداى متعال در بیان ویژگى هاى رستاخیز و پاداش و کیفر انسانها در آیات 71 و 72 سوره «مریم» به مطلبى که شاید شنیدنش براى غالب مردم شگفت انگیز باشد اشاره کرده مى فرماید: (همه شما بدون استثنا وارد جهنم مى شوید)؛ «وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلاّ وارِدُها».
(این امرى است حتمى و فرمانى است قطعى از پروردگارتان)؛ «کانَ عَلى رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیّاً».
(سپس آنها که تقوا پیشه کردند را از آن نجات مى دهیم، و ظالمان و ستمگران را در حالى که از ضعف و ذلت به زانو در آمده اند در آن رها مى کنیم)؛ «ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظّالِمِینَ فِیها جِثِیّاً».
در تفسیر این دو آیه میان مفسران گفتگوى دامنه دارى است، بر اساس این که منظور از «ورود» در جمله «وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلاّ وارِدُها» چیست؟
بعضى از مفسران معتقدند: «ورود» در اینجا به معنى نزدیک شدن و اشراف پیدا کردن است، یعنى همه مردم، خوبان و بدان، بدون استثنا براى حسابرسى یا براى مشاهده سرنوشت نهائى بدکاران، به کنار جهنم مى آیند، سپس خداوند پرهیزگاران را رهائى مى بخشد و ستمگران را در آن رها مى کند.
آنها براى این تفسیر به آیه 23 سوره «قصص» استدلال مى کنند: «وَ لَمّا وَرَدَ ماءَ مَدْیَنَ...»؛ (هنگامى که موسى کنار آب مدین رسید...) که در اینجا نیز ورود به همان معنى است.
تفسیر دومى که اکثر مفسران آن را انتخاب کرده اند این است که: «ورود» در اینجا به معنى دخول است و به این ترتیب، همه انسان ها بدون استثناء، نیک و بد، وارد جهنم مى شوند، منتها دوزخ بر نیکان سرد و سالم خواهد بود، همان گونه که آتش نمرود بر ابراهیم(علیه السلام) «یا نارُ کُونِى بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهِیْمَ»؛ (1) چرا که آتش با آنها سنخیت ندارد، گوئى از آنان دور مى شود و فرار مى کند و هر جا آنها قرار مى گیرند خاموش مى گردد، ولى دوزخیان که تناسب با آتش دوزخ دارند، همچون ماده قابل اشتعالى که به آتش برسد، فوراً شعله ور مى شوند.(2)