آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برای «شاهد» و «مشهود» بيش از سي تفسير شده كه دو تفسير مهم آن عبارتند از: 1. «شاهد» به معنای گواهان اعمال انسان و «مشهود» هم به معنای اعمال انسان است. 2. «شاهد»، پیامبر(ص) است و «مشهود» به معنای اعمال انسان می باشد؛ يعنى پيامبر(ص) گواه اعمال ما در روز قيامت است.

خداوند در سوره «بروج» مي فرمايد: «وَ شَاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ»(1)؛ (و سوگند به شاهد و مشهود [پيامبر و اعمال امّت]). آن گونه كه در تفسير «الميزان»(2) آمده مفسّران حدود سى تفسير براى «شاهد» و «مشهود» ذكر كرده اند، كه به دو مورد آن [كه مهمتر است] اشاره مى كنيم:
الف) «شاهد» به معناى گواهان اعمال؛ دست، پا، زبان، چشم، گوش، پوست بدن، فرشتگان كاتب اعمال، زمينى كه بر روى آن اطاعت و معصيت خدا مى شود، و حتّى زمانى كه در آن گناه و ثواب صورت مى گيرد، همگى شاهد و گواهان اعمال ما هستند. و «مشهود»، اعمال انسان هاست.
ب) منظور از «شاهد»، پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) است. همان گونه كه خداوند متعال خطاب به پيامبر گرامى اسلام(ص) فرمود: «يَا أَيُّهَا النَّبِىُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً»(3)؛ بنابراين يكى از القاب پيامبر اكرم(ص) «شاهد» است، و منظور از «مشهود» اعمال ماست؛ يعنى پيامبر(ص) گواه اعمال ما در روز قيامت است. «قرآن» مى فرمايد: «از هر امّتى در روز قيامت، گواهى مى آوريم و پيامبر اسلام گواه گواهان است».(4)،(5)