آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

اینکه یونس(ع) نه ساعت یا سه روز یا بیشتر در شکم ماهی توقف داشت، بدون شک یک اعجاز است؛ زیرا انسان نمى تواند بیش از چند دقیقه در محیطى که هوا وجود ندارد، زنده بماند؛ اما همان خدائى که ابراهیم(ع) را از آتش و موسى(ع) را از امواج دریا و نوح(ع) را از آن طوفان عظیم نجات داد، قدرت دارد که یونس(ع) را مدتى در شکم ماهى عظیمى سالم نگه دارد.

دلیل روشنى در دست نیست که «یونس»(علیه السلام) چه مدتى در شکم ماهى ماند؟ چند ساعت، یا چند روز، و یا چند هفته، در بعضى از روایات نه ساعت، بعضى سه روز، و بعضى بیشتر، و حتى تا چهل روز گفته اند، ولى مدرک مسلّمى بر هیچ یک از این اقوال وجود ندارد، تنها در تفسیر «على بن ابراهیم» در حدیثى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) توقف یونس(علیه السلام) در شکم ماهى 9 ساعت ذکر شده است.(1)
بعضى از مفسران اهل سنت، مدت آن را یک ساعت هم ذکر کرده اند.(2)
ولى، هر چه باشد، بدون شک این توقف یک امر عادى نیست، انسان نمى تواند بیش از چند دقیقه در محیطى که هوا وجود ندارد، زنده بماند، و اگر مى بینیم جنین در شکم مادر ماهها زنده مى ماند، به خاطر این است که هنوز دستگاه تنفس او به کار نیفتاده، و اکسیژن لازم را تنها از طریق خون مادر دریافت مى کند.
بنابراین، ماجراى یونس(علیه السلام) بدون شک یک اعجاز است، و این نخستین اعجازى نیست که در قرآن با آن روبرو مى شویم، همان خدائى که ابراهیم(علیه السلام) را در دل آتش سالم نگه داشت، و موسى(علیه السلام) و بنى اسرائیل را با ایجاد جاده هاى خشک در وسط دریا از غرق شدن نجات داد، و نوح(علیه السلام) را به وسیله کشتى ساده اى از آن طوفان عظیم و گسترده رهائى بخشید، و سالم به زمین فرود آورد، همان خداوند قدرت دارد که بنده اى از بندگان خاصش را مدتى در شکم ماهى عظیمى سالم نگهدارد.
البته، وجود چنین ماهى هاى بزرگ در گذشته و امروز مطلب عجیبى نیست، هم اکنون ماهى هاى عظیمى به نام «بالن» موجود است که بیش از 30 متر طول دارد و بزرگترین حیوان روى زمین است، و جگر او بالغ بر یک تن مى شود!(3)