یک عارف مسلمان هرگز به خود اجازه نمى دهد افكار خود را بر قرآن و سنت تحميل كند و قرآن را به آن گونه كه ميل و خواست او است تفسير كند. او در تفسير آيات و روايات ضوابطى را رعايت مى كند كه با قواعد ادبى و مفاهيم لغوى و قرائن حاليه و مقاليه و متفاهم عرف در باب الفاظ سازگار باشد. ولى در عرفان وارداتى و تصوّف الفاظ از اين قواعد و ضوابط آزاد مى گردد، و مانند موم به هر شكلى لازم باشد در مى آيد، و تفسير به رأى بر متون اسلامى حاكم مى شود.

مى توان گفت تقريباً تمام مشايخ معروف تصوف مانند «بايزيد بسطامي»، «جنيد بغدادي»، «شيخ عطار» و ... همه از ميان اهل سنت برخاسته اند، و حتى جالب اينكه مشايخ فرقه های صوفيه موجود در شيعه نيز غالباً به مشايخ اهل سنت منتهى مى شوند.