اعمال انسان هميشه در درون و جان او ريشه دارد؛ يا به تعبير ديگر، اعمال ظهور و بروز صفات درونى است، يكى به منزله ريشه و ديگرى به منزله ساقه و شاخ و برگ و ميوه است. به همين دليل، اعمال اخلاقى از صفات اخلاقى جدا نيست؛ مثلاً، نفاق كه از صفات رذيله است، ريشه اى در عمق جان انسان دارد و از شخصيّت دو گانه و ضدّ توحيدى او، حكايت مى كند. همين صفت درونى سبب انجام اعمال منافقانه يا رياكارانه مى شود.

احاديث معصومین(ع) به رابطه تنگاتنگى ميان علم و آگاهى، با فضائل اخلاقى؛ و جهل با رذائل اخلاقى اشاره دارد. از جمله از على(ع) چنين روايت شده است: «ميوه درخت معرفت، زهد در دنيا است» و «هر كس معرفت خداوند در دل او، جايگزين شود، غنى و بى نيازى از خلق در قلبش جايگزين خواهد شد». و در حديث دیگری نیز از امام هادى(ع) مى خوانيم: «الْجاهلُ اَسيرُ لِسانِهِ»؛ (جاهل اسير زبان خويش است!).