عوامل سوء استفاده از جبر و اختیار

چه عواملى باعث سوء استفاده از مسئله جبر و اختیار شده است؟

یک سلسله عوامل در دامن زدن به عقیده جبرگرایی و سوء استفاده از این اعتقاد مؤثّر بوده است. از جمله: عوامل سیاسى: بسیارى از سیاستمداران جبّار و خودکامه براى خاموش کردن شعله انقلاب مستضعفین و ادامه حکومت نامشروع خود دائماً به این فکر دامن مى زدند. عوامل روانى: افراد تنبل و سست براى تبرئه  شکستهای خود، دست به دامن مکتب جبر مى شدند. عوامل اجتماعى: بعضى مى خواهند به گناهان خود ادامه دهند و در عین حال خود و دیگران را فریب دهند؛ لذا هوسبازى هاى خود را با عقیده به جبر توجیه مى کنند!

سرچشمه اعتقاد به جبر و اختیار

اعتقاد به جبر و اختیار از کجا سرچشمه میگیرد؟

علیرغم اینکه اختیار و آزادى اراده یک احساس عمومى بین انسان ها است، امّا دلیل جبرگرایی برخی این است که مى بینند «محیط» و «تربیت» و «وراثت» روى افراد اثر مى گذارد و «تلقینات» و «تبلیغات» و «فرهنگ اجتماعى» نیز بدون شک در فکر و روح انسان مؤثّر است و گاهی هم «وضع اقتصادى» انگیزه حرکت هایى در انسان مى شود. مجموعه این امور سبب مى شود که گمان کنند انسان از خود اختیارى ندارد، بلکه عوامل «درون ذاتى» و «برون ذاتى» دست به دست هم مى دهند و ما را وادار مى کنند که تصمیم هایى بگیریم.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال علي (عليه السلام):

جَعَلَهُ سُبْحَانَهُ عَلامَةً لِتَوَاضُعِهِمْ لِعَظَمَتِهِ وَاِذعانَهُمْ لِعِزَّتِهِ

خداوند حجّ را نشانه قرار داد تا بندگان در برابر عظمت او فروتنى نموده، به عزّت و بزرگوارى پروردگار اعتراف کنند

نهج البلاغه، خ1