یک سال قبل از مرگ معاویه، امام حسین(ع) به حج رفت. در این سفر جمعیّتى بیش از هفتصد نفر از انصار و بنی هاشم و اصحاب با تقوای رسول خدا گرد آورد و میان آنان خطبه اى ایراد کرد: «امّا بعد! همه شما دیدید، دانستید و شاهد بودید که این مرد طغیانگر (معاویه) با ما و شیعیان ما چه کرده است؟! ... و شما را به حقّ خداوند و پیامبر خدا(ص) و نسبتى که با پیامبرتان دارم، سوگند مى دهم که حادثه امروز را به مردم برسانید و ...و در شهرهایتان افراد مطمئنّ از مردم را دعوت کنید!».

1 ـ منظور، «شجره زقوم» است و آن درختى است که طبق آیه 64 سوره «صافات» در بن جهنم مى روید، و ثمره اى ناگوار و رنج آور دارد. این شجره طبق آیات 46 تا 47 سوره «دخان» خوراک گناهکاران است و همچون فلز گداخته در دل مى جوشد. 2 ـ منظور قوم سرکش یهود هستند، چون آنها همانند درختى هستند با شاخ و برگ فراوان اما مطرود درگاه پروردگار. 3 ـ در بسیارى از تفاسیر شیعه و اهل تسنن، نقل شده که «شجره ملعونه»، «بنى امیه» هستند؛ «فخر رازى» در تفسیر خود روایتى در این زمینه از «ابن عباس» نقل مى کند.